EMG (Elektromiyografi) Nedir? EMG Nasıl Çekilir?

Uzun hali elektromiyografi olan EMG, kasların ve kasları kontrol eden motor nöronlar olan sinir hücrelerinin sağlık durumunu belirlemek için uygulanan bir tanı yöntemidir. Vücuttaki sinirlerin ve kasların sağlıklı çalışıp çalışmadığını belirleyen EMG testi, bir sinirin kası uyarmasına yanıt olarak kas tepkisini veya elektriksel aktiviteyi ölçer. EMG sayesinde kaslardaki soruna neden olan hastalık kısa sürede teşhis edilerek tedavi sürecine başlanır. EMG sonuçları sinir işlev bozukluğunu, kas işlev bozukluğunu veya sinirden kaslara sinyal iletimi ile ilgili meydana gelen problemleri ortaya çıkarabilir.

Elektromiyografi (EMG) Nedir?

EMG (elektromiyografi), kasların ve sinir hücrelerinin organlara yayılan elektrik sinyallerine ne kadar iyi yanıt verdiğini ölçen bir tanı testidir. EMG testi, kaslar dinlenme veya kullanılır haldeyken ürettiği elektrik sinyallerine bakar. EMG sayesinde hastalığın nedeni kaslarda mı, yoksa kasları besleyen sinirlerde mi olduğu belirlenir.

Elektromiyograf adı verilen cihaz yoluyla gerçekleştirilen EMG işlemindeki veriler elektromiyogram olarak bilinen cihaza kaydedilir. EMG testi sırasında bir veya daha fazla küçük iğne (elektrot) deriden kas içine batırılır. Elektrotlar tarafından toplanan elektriksel aktivite daha sonra bir osiloskopta (elektriksel aktiviteyi dalgalar şeklinde görüntüleyen bir monitör) görüntülenir. Gerçekleşen etkinliğin duyulabilmesi için bir ses amplifikatörü kullanılır.

Elektrot yerleştirildikten sonra, kişinin bacağınızı kaldırması veya bükerek kasları kasması istenebilir. Uygulanan bu hareketlerin osiloskopta yarattığı aksiyonun performansı (dalganın boyutu ve şekli) ve sinirler uyarıldığında kasın tepki verme yeteneği hakkında bilgi sağlanmaya çalışılır. EMG işleminde kas daha güçlü bir şekilde kasıldıkça daha fazla kas lifi aktive olur ve aksiyon potansiyelleri üretilir.

Gerçekleşen tüm bu işlemler, kasların performansını ölçmeye yöneliktir. Özetle EMG, kasın dinlenme, hafif kasılma ve kuvvetli kasılma sırasındaki elektriksel aktivitesini ölçer.ve sinirlerde ortaya çıkan işlev bozukluklarını belirlemek, sinir ve kasları etkileyen hastalıkları teşhis etmek ya da hasarların şiddetini tespit etmek için uygulanan nörolojik bir yöntemdir.

EMG (Elektromiyografi) Nasıl Çekilir?

EMG işlemi sırasında özel bir cihaz ve elektrotlar aracılığıyla kas ve sinirlerden gelen uyarılar dijital ortama veri halinde aktarılmaktadır. Dijital ortamdaki veriler nörologlar tarafından yorumlanmakta ve herhangi bir anormallik durumunun olup olmadığı değerlendirilmektedir.

EMG’nin yapılması iki aşamadan oluşmaktadır. Elektrotların cilde yapıştırıldığı yüzey EMG’si ve iğne elektrotunun kas içine girdiği iğne EMG’si olarak iki aşamaya ayrılmaktadır.

EMG'nin ilk aşamasında; sinir iletim durumu belirlenmektedir. Bunun için, hastanın kol veya bacaklarına iletken madde sürülerek kaydedici kablolar bağlanmakta ve uyarıcı elektrot aracılığı ile elektriksel uyarılar verilmektedir. Kaydedici kablolar elde edilen verileri bilgisayara aktarmakta, veriler dijital ortamda işlenmekte ve bilgisayarın ekranına yansıtılmaktadır.

Böylece, ortaya çıkan dalga ve grafikler yardımı ile sinirlerin hızlarına, kalınlıklarına ve bazı diğer özelliklerine bakılmaktadır. Uyarı sinyali kişiyi rahatsız etmeyecek düzeyde gönderilmektedir. Bu işlemi yapan nöroloji hekimi gerek gördüğü takdirde ikinci aşamaya, yani iğne EMG’ye geçmektedir.

İkinci aşamada ise; iğne yardımıyla kasların elektriksel faaliyeti incelenmektedir. İğne EMG sırasında belirli kaslara steril iğne batırılarak, kasın istirahatta ve kasılı haldeki durumu incelenmektedir.

EMG testinde gerçekleşen tüm bu işlemler, kasların performansını ölçmeye yönelik olarak yapılır. Özetle EMG, kasın dinlenme, hafif kasılma ve kuvvetli kasılma sırasındaki elektriksel aktivitesini ölçer.ve sinirlerde ortaya çıkan işlev bozukluklarını belirlemek, sinir ve kasları etkileyen hastalıkları teşhis etmek ya da hasarların şiddetini tespit etmek için uygulanan nörolojik bir yöntemdir.

EMG (Elektromiyografi) Hangi Hastalıkların Teşhisi İçin Yapılır?

EMG testi, kas ve sinir yapısında meydana gelen hastalıkların teşhisi için uygulanır. Kasların ve sinir yapısının işlevselliği, EMG testi yoluyla belirlenir. Bu hastalıkların başında kas-sinir hastalıkları, ALS, omurilik hastalıkları, fokal nöropatiler gelir.

EMG testi daha çok şu hastalıkların teşhisinde uygulanır:

Fokal nöropatiler

EMG (elektromiyografi) genellikle tek bir sinirde hasara neden olan sorunların teşhisinde kullanılmaktadır. Sık görülen örnekler olarak, el bileğinde oluşan karpal tünel sendromu ile dirsekte oluşan kubital tunel sendromu gösterilebilir.

Bunun dışında, EMG bacakta oluşan peroneal sinir nöropatisinde veya ayak bileğinde tarsal tünel sendromunda kullanılmaktadır.  Klinik tecrübede kalçadan yanlış enjeksiyon veya kalça çıkıklarında siyatik sinir hasarı görülebilir. Bu gibi durumlarda doğru tanı konulmasında EMG testi tercih edilir. Ayrıca bu yöntem yüz felcinde sinir hasarının şiddeti ve ileriye dönük iyileşmesi konusunda da bilgi vermektedir.

Şeker hastalığı ve böbrek yetmezliği

Sinirlerin fonksiyonlarını bozan şeker hastalığı, böbrek yetmezliği ve bazı genetik nedenlere bağlı periferik sinirlerin yaygın hasarında tanı amaçlı EMG kullanılmaktadır.

Bel ve boyun fıtığına bağlı sinir köklerinin hasarı

Omurilik kaynaklı bel veya boyun fıtığına neden olan sinir köklerinin hasarına sebep olan hastalıkların belirlenmesinde de kullanılmaktadır.

Miyopatiler

Kas liflerinde hasara ve erimeye neden olan hastalıkların teşhisinde EMG testi etkili bir yöntemdir.

Çocuk felci ya da ALS 

Çocuk felci ya da ALS gibi omurilikteki motor sinir hücrelerinde hasara neden olan hastalıkların teşhisinde de EMG yöntemi kullanılmaktadır.

Nöromüsküler hastalıklar

EMG, myastenia gravis gibi sinir ve kaslar arasındaki elektrik iletiminin bozulduğu hastalıkların belirlenmesinde kullanılan önemli bir testtir.

EMG (Elektromiyografi) Hakkında Sık Sorulan Sorular 

EMG ne demek?

Elektromiyografi olarak da tabir edilen EMG, kasların dinlenme halindeyken ve aktif hareket ederken ürettiği elektrik sinyallerine bakan ve kasların performansını ölçmeye yarayan bir testtir.

EMG işlemi ne kadar sürer?

Bir uzman tarafından yapılması gereken elektromiyografi, hekim ve hasta için uygun zaman belirlendikten sonra yapılmalıdır. Yarım saat ile 1 saat arasında süren bu işlem, hazırlık aşaması nedeniyle uzayabilmektedir.  

EMG giderken ne giyinmeliyim?

Elektromiyografinin kolay yapılmasını sağlayacak basit bir şekilde çıkartılabilen bol elbiseler giyilmelidir. İşlem sırasında bilezik, yüzük gibi takılar ile kol saati kesinlikle çıkarılmalıdır.

EMG öncesinde ne yapmalıyım?

Elektromiyografi sırasında vücudun çeşitli bölgelerine elektrotlar yapıştırılacağı için deri iletkenliğini etkileyecek kir ve yağ katmanları olmamalıdır. Bunun için işlemin yapılacağı gün duş alınmalı, cilde krem ve losyon sürülmemelidir. Bununla birlikte hepatit ya da AIDS gibi kan yolu ile bulaşan hastalıklar ve COVİD-19 şüphesi varsa nörofizyoloğa inceleme öncesinde durum kesinlikle anlatılmalıdır. Ayrıca EMG işlemine gelirken düzenli kullanılan ilaçlar varsa söylenmeli, kalp pili (pacemaker) varsa ya da kan sulandırıcı ilaç kullanılıyorsa belirtilmelidir.  Diğer yandan EMG işlemi öncesi aç kalmaya gerek yoktur.

EMG sırasında verilen elektrik acı verir mi?

İşlem sırasında vücuda küçük elektrik uyarıları verilmektedir. Zararı olmayan bu uyarıların düşük frekansı acıya neden olmamaktadır. Kaslara batırılan tek kullanımlık steril iğne elektrodlarının oluşturduğu acı düzeyi ise son derece düşüktür. İğne elektrod batırılan yerlerde küçük cilt altı kanamalar olabilir.

Elektromiyografi gebelere yapılır mı?

Radyasyon içermeyen elektromiyografinin gebelere yapılmasında bir sakınca yoktur. Bu yöntem anne ve bebek için risksizdir.

EMG kimlere yapılmaz? 

Kalp hastalığı olanlar ve özellikle kalp pili kullanan kişilere EMG testi yapılması önerilmez.

EMG testi kesin sonuç verir mi?

EMG testi, kasların ve sinirlerin işlevselliğini ölçme ve kas-sinir hastalıklarının ortaya çıkarılması konusunda kesin sonuç veren bir testtir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.