Öpücük Hastalığı Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Öpücük hastalığı, Epstein-Barr virüsün neden olduğu viral üst solunum yolu enfeksiyonudur. Ateş, boğaz ağrısı, bademcik iltihabı, yorgunluk ve boyundaki lenflerde şişme öpücük hastalığının tipik belirtileridir.

Öpücük Hastalığı Nedir?

Öpücük hastalığı, Epstein-Barr virüsün neden olduğu bademcik iltihabı ve üst solunum yolları sorunları ile ortaya çıkan viral bir enfeksiyondur. Ancak savunma sisteminde yer alan B hücrelerini tuttuğu için sistemik bulgular da duruma eşlik etmektedir.

Öpücük Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

En sık 39-40 dereceye varabilen, 10-14 gün kadar uzun süren yüksek ateş, boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, bademciklerde şişme ve üzerlerinde beyaz iltihapların oluşması şeklinde belirti ile bulgular gözlenmektedir. Başta boyunda olmak üzere; kasık ve koltuk altı gibi vücut bölgelerinde bulunan lenf bezlerinde simetrik büyüme ve muayene sırasında dokunmakla ağrı olması, karında dolgunluk hissi, halsizlik ve iştahsızlık da görülmektedir. Ampisilin içeren antibiyotiklerin kullanımı sonrası döküntü olması bu hastalığı düşündürmelidir ancak hastalığa özgü olarak da her tür döküntü görülebilir. Eğer dalak rüptürü adı verilen dalağın kendiliğinden yırtılması gibi bir komplikasyon gelişirse; şiddetli karın ağrısı, nabzın düşmesi, ateşin daha da yükselmesi gibi bulgular görülmektedir. 

Öpücük Hastalığı Kimlerde Görülür?

Bu  viral enfeksiyon özellikle gelişmekte olan ülkelerde çocukluk çağında görülmektedir ve grip gibi seyreden üst solunum yolu enfeksiyonu şeklinde ortaya çıkmaktadır. Ancak gelişmiş ülkelerde daha çok 15-30 yaş grubu genç yetişkinlerde görülmektedir. Epstein-Barr (EBV) virüsü adı verilen virüs ile gelişmektedir. Çocuklarda herhangi bir solunum yolu enfeksiyonu şeklinde geçip giderken büyüklerde uzun süren yüksek ateş, boğazda ağrı, genel durum düşkünlüğü,  kas eklem ağrısı, baş ağrısı gibi ağır bir klinik tablo şeklinde seyretmektedir.  Hastalar zaman zaman düşmeyen ateş, lenf bezlerinde, dalak ve karaciğerde büyüme bulgularıyla, lenfoma şüphesiyle, hematoloji bölümüne ya da düşmeyen ateş nedeniyle acil, kulak burun boğaz gibi bölümlere birden fazla kez başvurabilmektedir.

Öpücük Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Özellikle kan sayımı ve yayması ayırt edicidir. Çünkü atipik lenfosit adı verilen, enfekte olmuş B hücrelerine reaksiyon olarak gelişen T lenfositlerin %10dan fazla olması durumu hastaların büyük çoğunluğunda görülmektedir. Bunun dışında hastaların %80-90’ında karaciğer fonksiyon testlerinde artış, (normalin 2-3 katı kadar), %5-10 unda trombosit adı verilen kan pıhtılaştırmasında görev alan hücrelerde düşüklük görülmektedir. Tanıda yardımcı test olarak enfeksiyon sırasında gelişen hetorofil antikorların saptandığı monospot testinin pozitifliği önemlidir. Ancak monospot testi özellikle hastalığın erken dönemlerinde negatif olabilmekte ya da hepatit lenfoma gibi bazı hastalalıklarda yalancı pozitiflikler görülebilmektedir. Virüse özgü viral kapsit antijenine karşı gelişen IgM-IgG sınıfı antikorların saptandığı testler kesin tanıda kullanılmaktadır.

Öpücük Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Bu virüse özel bir antiviral tedavi yoktur. Hastaların mutlaka istirahat etmesi çok önemlidir. Çünkü dalak yırtılması özellikle hastalığın 2-4’üncü haftalarında görülebilmektedir. Bunlar genç hastalar olduklarından dans, spor gibi dalak yırtılmasına zemin hazırlayabilecek aktivitelerden en az 4 hafta uzak kalması gerekmektedir. Yine ıkınmayı arttırmaması için kabız kalmamaları önemlidir. Ateş düşürücü, boğaz gargarası gibi semptomatik tedavi önerilmektedir. Aspirin kullanılmamalıdır. Hastaların kontrolü ve takibi önemlidir. Yine bu hastalarda çok büyüyen bademcikler boğazı kapatıp nefes almayı engelleyebilmektedir. Böyle bir durumda derhal hekime başvurması önerilmelidir. Bu hastaların haftalık yakın takibi önemlidir. Öpücük hastalığından korunmak için aşı bulunmamaktadır.

Öpücük Hastalığı ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Öpücük hastalığı tehlikeli mi?

Öpücük hastalığı, vücuttaki tüm sistemleri tutabildiği için, yakın takip edilmesi gereken bir viral hastalıktır. Eğer dalak yırtılması zamanında fark edilmez ve karın içine kanarsa hayati tehlike barındırmaktadır. Ya da solunum yolunu tamamen tıkaması da risklidir. Bunların dışında vücut direnci baskılanmış hastalarda daha ağır seyretmektedir. Komplikasyonları da daha sık görülmektedir.

Öpücük hastalığı nasıl bulaşır?

Öpücük hastalığı bulaşıcıdır, hava yoluyla değil yakın temas ve damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Öpüşme sırasındaki tükrük bulaşı en bilinen bulaş yoludur ve bu nedenle ismi öpücük hastalığıdır.

Öpücük hastalığı ne kadar sürer?

Öpücük hastalığında bütün tablonun iyileşmesi genellikle 1 ayı bulabilmektedir.

Öpücük hastalığı kimlerden bulaşır?

Toplumda bu virüs hastalığı geçirip iyileşen bireylerin solunum yolunda bulunmaktadır. Dolayısıyla sağlam ancak virüsü damlacık yoluyla taşıyan kişiler öpücük hastalığını bulaştırmaktadır.