LYM (Lenfosit) Nedir? Kanda LYM Yüksekliği ve Düşüklüğü

Lenfositler (LYM), bağışıklık sisteminin bir parçasını olan bir tür beyaz kan hücreleridir. Tam kan sayımının bir parçası olan lenfositler, vücuttaki yabancı virüslere, bakterilere ve kansere karşı savaşmaya yardımcı olurlar. Vücut içerisinde yer alan lenfosit oranı yaş, ırk, cinsiyet ve yaşam tarzına bağlı olarak değişiklik gösterir. Lenfosit yüksekliği ve düşüklüğünde çeşitli hastalıklar görülebilir. Bunların yanında bazı sağlık problemlerinin bir semptomu olarak da karşımıza çıkabilmektedir.

LYM (Lenfosit) Nedir?

LYM (lenfosit), kemik iliğinde üretilen, vücudun enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmasına yardımcı olan beyaz kan hücreleridir. Bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenfositler beyaz kan hücrelerinin %20 ila %40’ıdır. Kan tahlilinde lym, vücuttaki beyaz kan hücrelerinin değerini ölçer, bir başka deyişle tam kan örneğinin tamamındaki tam lenfosit sayısıdır. Kanın bileşiminde olan bu beyaz renkli kan hücreleri, lenf düğümleri ve lenfatik organlardan meydana gelen karmaşık bir ağdan oluşmaktadır. Lenfositler iki ana gruba ayrılır:

T lenfosit hücreleri

T lenfosit hücreleri, vücuda giren yabancı maddelere karşı bağışıklık sisteminin tepsini kontrol etmeden etkilidir. Doğrudan tümörlere ya da enfekte olan hücrelere saldırarak onları öldürür.

B lenfosit hücreleri

Antikor üretmeden etkili olan B lenfosit hücreler, ürettiği antikorlar sayesinde virüs, bakteri yabancı istilacıları hedef alan proteinler olarak bilinir. Vücutta doğal olarak bulunan B lenfosit hücreleri, hafıza hücre görevi görerek önceden yer alan antijenleri hatırlar ve ona göre savunma oluşturur.

LYM Ne İşe Yarar?

Lenfosit, vücuda giren bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi yabancı maddelerin ortadan kaldırılmasına yarar. Kemik iliği tarafından üretile LYM, beyaz kan hücrelerinin türlerinden biri olarak bilinir. LYM aynı zamanda bağışıklık sistemine saldıran antijenlerin hatırlanarak onlarda savaşmasına yardımcı olur. Suçiçeği ve kızamık gibi enfeksiyonlara birden fazla yakalanmama sebebi lenfositlerin o hücreleri tanıyor oluşundan kaynaklanır.  Lenfositlerin çeşitlerine göre görevleri de farklılık gösterebilir.

LYM (Lenfosit) Normal Değeri Kaç Olmalı?

Tam kan sayımı testinde LYM olarak görülen lenfosit oranı, yaşa göre değişiklik gösterebilir. Gebelik durumunda da bu oran farklı olabilmektedir. LYM (lenfosit) normal değeri yetişkin bireylerde 1000- 4800 mcL (mikrolitre) olarak açıklanır. Çocuklarda lenfosit oranı ise mikrolitre olarak 3000 – 9500 arasında yer alır. Vücutta yer alan beyaz kan hücrelerinin yaklaşık %20 ila %40'ını lenfositler oluşturur.

LYM Düşüklüğü (Lenfopeni) Nedir? Neden Olur?

Tıbbi adı lenfopeni olan lenfosit düşüklüğü ya da lym düşüklüğü, kanda yer alan lenfosit yani beyaz kan hücresinin mikrolitre başına referans aralık olan 1000’den, çocuklarda ise 3000’den az olması yani normal değerlerin altında olmasıdır. Grip gibi hafif enfeksiyonlar ya da aids gibi ciddi hastalıklar, yeterli beslenememe, stres, yoğun hareketlilik lenfosit düşüklüğüne neden olabilir. LYM düşüklüğünün genel olarak nedenleri şunların belirtisi olabilir:

• Romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar
• Vitamin ve mineral eksikliği
• Kanser tedavisinde uygulanan ilaçlar
• Böbrek rahatsızlıkları
• Genetik ve kalıtsal hastalıkalr
• Multipl skleroz gibi beyin- sinir hastalıkları
• Kortizonlu ilaç alımı
• HIV ve AIDS gibi hastalıklar
• Enfeksiyon
• Vücudun lenfosit üretim konusunda yetersiz olması
• Toksinlerin lenfositleri tok etmesi
• Çölyak, Crohn gibi bağırsak hastalıkları

LYM Yüksekliği (Lenfositoz) Nedir? Neden Olur?

Lenfositoz olarak bilinen lym yüksekliği, kandaki lenfosit oranının referans aralık olan mikrolite başına 3000’den fazla olması, çocuklarda ise 9000’nin üzerinde olması olarak tanımlanabilir. Lenfositoz vücudun bir enfeksiyon ya da farklı bir inflamatuar ile mücadele ettiğini gösterir. Vücut bu yabancı maddelerle savaşmak için ekstra lenfosit üretmektedir. Böylelikle lenfosit sayısında artışa neden olarak LYM yüksekliği ortaya çıkar. Bunun yanında LYM yüksekliği şu sebeplerden dolayı da ortaya çıkabilmektedir:

• Hipotiroidizm (tiroid yetersizliği)
• Tüberküloz
• Hepatit
• HIV ve AIDS
• Lösemi ya da lenfoma gibi kan kanseri
• Frengi (Sifiliz)
• Enfeksiyöz mononükleoz (öpücük hastalığı)
• Boğmaca, toksoplazmoz ya da sitomegalovirüs gibi enfeksiyonlar

LYM (Lenfosit) Testi Nasıl Yapılır?

Kanda yer alan lenfosit oranını ortaya çıkarabilecek 2 test bulunur. Bunlar şu şekilde açıklanabilir:

Tam Kan Sayımı

Lenfosit sayısının ölçümü için tam kan sayımı (hemogram) testi gereklidir. Bu test ile beraber kanda bulunan beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri, kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücreler ve hemoglobin ölçülmektedir.

Akım sitometri

Kanın laboratuvarda incelenmesi şeklinde gerçekleşen akım sitometri, lazer aracılığıyla kan hücrelerinin detaylı bakılmasını kapsar. Böylelikle lenfositlerin çeşitleri ve miktarları ölçülür.

LYM Düşüklüğü ve Yüksekliği Tedavisi Nasıl Olur?

Lenfosit yüksekliği nedeniyle uzman doktor sizi antibiyotik tedavisine başlatarak çeşitli ilaçlar önerebilir. LYM değerindeki anormalliğin sebebi kanser ise ışın ve kemoterapi gibi tedaviler de uygulanabilmektedir.

Evde LYM (lenfosit) tedavisi ise D ve C vitaminin artırılması, düzenli spor yapılması, şekerli besinlerden uzak durulması ile gerçekleşebilir.

LYM (lenfosit) Hakkında Sık Sorulan Sorular

Lenfosit yüksekliği ne zaman tehlikeli?

Yetişkin bireylerde 4000 mcL yani normal değerin üstünde, çocuklarda ise 9000 mcL üzerinde lenfosit oranı bulunuyorsa detaylı araştırılması gerekir. Çeşitli hastalıkların habercisi olabilmektedir.

Lenfosit yüksekliği nasıl düşürülür?

Vücuttaki lenfosit oranını düşürmek için öncelikle sağlıklı bir beslenme düzeni planlamak, sigaran ve alkolden uzak durmak gerekir. Bunların yanında bol sıvı tüketip egzersiz yapmak da lenfosit yüksekliğine iyi gelir. Fakat bu oranın neden yükseldiğini belirleyerek tedavi planı oluşturmak önemlidir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.