Yükleniyor
İç kanama, şok, bayılma ya da aşırı ağrı ortaya çıkarak ani ve hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir. İç kanamanın belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir. Yaşanan semptomlar kanamanın miktarını ve şiddetini yansıtmayabilir. Bunların yanında en tehlikeli iç kanama beyinde oluşarak felce sebep olan kanama olarak bilinir.
İç kanama, kan damarlarının hasar görmesiyle birlikte oluşan kanamanın, açık bir yaradan çıkması yerine vücutta toplandığı kanamadır. Deri yüzeyine yakında olan yırtılmış kan damarları, kırmızı benek ya da hafif morarmalar şeklinde kendini gösterebilir. Fakat kontrolsüz ve büyük kanamalar yaşamı tehdit edebilmektedir. İç kanamanın altında her zaman bir neden bulunmaktadır.
İç kanamanın tehlikeli olmasının nedenlerinden birisi de bazı durumlarda belirti vermemesinden kaynaklıdır. Orta ya da şiddetli olarak görülen en yaygın iç kanama belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Çok şiddetli iç kanama durumlarında şu belirtiler görülebilir:
İç kanama, kırık, fiziksel yaralanma, kan damarlarındaki bir hasar yani travma sonucunda ortaya çıkar. Bunların yanında kanın pıhtılaşması, gastrointestinal nedenler, kronik yüksek tansiyon, bazı ilaçlar ve yaşam tarzı da iç kanamayı tetikleyen nedenler arasında yer alır. İç kanamanın en önemli nedenleri şöyle sıralanabilir:
Çeşitli yaralanmalarla ortaya çıkan travma iç kanamanın en yaygın nedenleri arasında yer alır. Travma türleri de şu şekilde açıklanabilir:
Penetran travma: Mermi, bıçak, kırık cam ya da kesici alet gibi cisimlerin vücuda girmesinden kaynaklana travma türüdür.
Künt travma: Trafik kazası, darbe, saldırı ya da spor sırasında ortaya çıkan ilk etapte belirgin semptomları bulunan travma türüdür. Daha çok yaşlılarda düşme sonrasında bu tür travma rastlanabilir.
Yavaşlama yaralanmaları: Özellikle araba kazalarında hızlı giden aracın aniden durmasından kaynaklanır. Ani duruş olduğunda organlarda ve damarlarda yırtılma meydana gelerek iç kanamaya sebep olur.
Kırıklar: Kırık sonucunda kemik parçaları kan damarlarını yırtarak iç kanamaya sebebiyet verebilir.
Anevrizma, kan damarındaki çıkıntı olarak bilinir ve damarın yırtılmasına sebebiyet verebilir. Anevrizma yırtılması durumu yoğun hareket ve aktivite kaynaklı olabilmektedir. Bunun yanında uyku esnasında ya da dinlenme sırasında da görülebilir. Anevrizma beyinde, göğüste ya da karın bölgesinde bir damarda meydana gelebilir.
Vücutta kesik ya da yaralanma olduğunda kanamanın durması için protein üretimi olur. Vücut yeterince pıhtılaşmadığında iç kanama meydana gelebilir.
Kan sulandırıcı ilaçlar pıhtılaşmayı önler ve yaralanma durumunda ciddi kanamalar sebep olabilir. Bu durum da iç kanama riskini artırır.
Karında ya da midede kanamaya bağlı olarak birkaç neden ortaya çıkabilir. Kolon polipleri, Crohn hastalığı, özofajit, gastrit ve peptik ülserler iç kanamaya neden olan hastalıklar arasında sayılabilir.
Gebelik döneminde anne adayların tansiyon düşüklüğü, baygınlık hissi yaşanmasının yanında vajinal kanama görülüyorsa iç kanama yaşanabilmektedir.
Çeşitli kanser türlerinde kanama ve pıhtılaşma durumlarda sorunlar oluşabileceğinden iç kanamaya neden olabilir.
İç kanama hızlı müdahale gerektiren bir durumdur. Bu yüzden kanama yaşandığında ortaya çıkan belirtileri dikkate alarak duruma müdahale edilmesi gerekir. İç kanama olduğu yer, kişinin sağlık geçmişi ve belirtilere bağlı olarak ortaya çıkma süresi de farklılaşabilir. Bazı insanlarda semptomlar aniden çıkarken bazılarında ise yavaş yavaş şiddetlenebilir. Bu yüzden iç kanamanın kaç saatte belli olduğuna dair net bir bilgi bulunmamaktadır.
İç kanama için yapılacak olan ilk yardım, kanama yaşanıldığı düşünülen kişiyi yere yatırmak, bacaklarını kalp seviyesinin üstüne kaldırarak o kişiye yiyecek ya da içecek vermemek gerekir. Travma nedeniyle oluşan iç kanamayı durdurmak için yapılacak aşamalar şu şekilde açıklanır:
Bu durumlar sadece iç kanamaya ilk yardım amacıyla yapılır. Kanamanın olduğu bölgeye bağlı olarak tedavi süreci ve yöntemi değişiklik gösterir.
İç kanama, yaralı olan bölgede ağrı, mide bulantısı, kusma, nefeste darlık, susuzluk ya da bilinçsizlik şeklinde kendini gösterir. Görünür iç kanama durumlarında hasar alan kan damarları deriye sızarak morumsu bir çürük oluşturur. Bunların yanında bağırsak yaralanmaların anüsten kanama, kafa travmalarında kulak ve burundan kanama, akciğer hasarında kanlı balgam, idrar yolu yaralanmasında ise idrarda kan şeklinde ortaya çıkar.
İç kanamasının teşhisi için genellikle fizik muayene ve tıbbi testlerden destek alınmalıdır. Kişinin hastalık geçmişine de bakılarak kapsamlı bir şekilde teşhis sürecinin yürütülmesi gerekir. Uzman doktor iç kanamanın tespiti için çeşitli laboratuvar testleri ve görüntüleme araçlarına yönlendirebilir.
İç kanamanın ilk amacı kanamanın olduğu bölgeyi bulmak ve durdurmaktır. Bazı iç kanamalar küçük olur ve kendi kendine durabilmektedir. Ağır vakalarda ameliyat gerekebilir. Durumun ciddiyetine, yaralanan orana ve genel sağlık durumuna göre uzman doktor tedavi sürecine başlar.
Hafif iç kanama durumlarında dinlenme ve semptomların kontrolünü sağlanır. Ağır durumlarda ise kanamanın durması için ameliyat gerekebilir.
Tedavi edilmeyen iç kanama durumlarında organ yetmezliği, koma ya da felç gibi durumlar görülebilir. Şiddetli iç kanama ölümle sonuçlanabilmektedir.
Vücutta meydana gelen iç kanama fark edilmezse ve tedavi edilmediğinde tehlikeli bir boyutta olabilmektedir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 19 Ocak 2024
Yayınlanma Tarihi: 19 Haziran 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
