Mikrodiskektomi nedir?

Üst üste dizilen omur kemiklerinden oluşan omurga, vücudu ayakta tutan önemli bir yapı olarak tanımlanıyor. Omurgaların uyumlu bir şekilde hareket etmesini ise omurlar arasında bulunun diskler sağlıyor. Omurlarının aşırı derecede zorlanması, ileri yaş ve dejenasyon gibi çeşitli nedenler omurlar arasında bulunan disklerde fıtıklaşmaya neden oluyor. Fıtıklaşmış diskin kapalı mikrocerrahi yöntemi kullanılarak mikrodiskektomi ile çıkarılması, hastanın  konforunu önemli ölçüde artırıyor. Küçük bir kesi ile yapılan mikrodiskektomi yöntemi ile fıtıklaşmış disk çıkarılırken doku hasarı minimum düzeyde oluyor ve hasta sosyal hayatına kısa süre içinde dönebiliyor. Memorial Bahçelievler ve Hizmet Hastaneleri Omurga Sağlığı Merkezi’nden Doç. Dr. Salim Şentürk, fıtıklaşmış disklerin çıkarılmasında hastaya önemli ayrıcalıklar sağlayan bir mikrocerrahi yöntem olan mikrodiskektomi hakkında bilgi verdi.

Mikrodiskektomi nedir?

Omurlar arasında bulunan diskler omurgamızın uyumlu bir şekilde hareketini sağlamaktadır. Aşırı yük ya da başka bir nedenlerle fazla zorlanma, ileri yaş ve dejenerasyon gibi çeşitli nedenler omurga yapısında önemli bir görevi olan disklerde fıtıklaşmaya neden olmaktadır. Fıtık tedavisinde günümüzde artık modern kapalı ameliyat yöntemleri kullanılmaktadır. Bu ameliyatlardan en önemlisi mikrodiskektomi yöntemidir. Mikrodiskektomi yöntemi boyun omurları, sırt omurları ve bel omurları arasındaki diskin fıtıklaşmasının tedavisinde kullanılan bir ameliyat yöntemidir. Fıtıklaşmış diskin çıkartılması için temel ameliyat yöntemi olan mikrocerrahi uygulamasına mikrodiskektomi adı verilmektedir.  Mikrodiskektomi ameliyatları küçük bir cilt kesisi ile yapılmaktadır. Yüksek teknolojili özel cerrahi mikroskoplar kullanılarak yapılan mikrodiskektomi ameliyatlarında mikro aletlerle hastanın fıtıklaşmış diski çıkarılmaktadır.

Lomber mikrodiskektomi nedir?

Mikrodiskektomi yöntemi boyun omurları, sırt omurları ve bel omurları arasındaki diskin fıtıklaşmasında kullanılabilen önemli bir ameliyat yöntemidir. Bel omurlarının Latince ismi “lomber” omurlardır. Bu omurlar arasındaki diskin fıtıklaşmasında kullanılan yönteme ise lomber mikrodiskektomi denilmektedir.

Endoskopik diskektomi nedir?

Omurlar arasındaki diskin fıtıklaşmasında çeşitli ameliyat yöntemleri kullanılabilmektedir. Günümüzde popüler hale gelen ve en az doku hasarına neden olan ameliyat yöntemi endoskopik yöntemlerdir. Mikrocerrahi, fıtıklaşmaların hepsinde uygulanabilirken endoskopik uygulama bu yöntem için uygun hastalarda yapılabilmektedir. Günümüzde kullanım alanı daha da artmıştır ve yaygınlaşmaya da devam etmektedir.

Mikrodiskektomi hastaya ne tür avantajlar sağlar?

Mikrodiskektomi,  küçük bir kesi ile çok geniş bir görüş alanı sağlar ve ameliyatlardaki aydınlatma sorununu kendi ışığıyla direk sağlar. Mikroaletlerin sinir kılıfının etrafında kullanılabilmesini sağlar. Olası zar yırtıklarının dikilebilmesini sağlar (komplikasyonların yöntemini sağlar).

Mikrodiskektomi ameliyatı nasıl yapılır?

Fıtıklaşmış diskin çıkartılabilmesi için uygulanan ameliyat yöntemlerinde temel amaç fıtığa ulaşmaktır. Bu ameliyatlarda dünyada kabul gören temel ameliyat mikrodiskektomi yöntemidir. Hasta yüzüstü pozisyonda ameliyata alınarak uygun şekilde enfeksiyon önlemleri alındıktan sonra operasyona başlanır. Önce doğru seviyeyi açabilmek için floroskopi denilen özel röntgen cihazıyla seviye tespiti yapılır. Uygun seviyeyi ortalayacak şekilde yaklaşık 2-3 cm’lik cilt kesisiyle yapılarak cilt açılır. Daha sonra bel omurlarının üzerindeki ve kişiyi ayakta tutan en önemli kas grupları sadece fıtığın çıkarılacağı seviyede kemiğe tutunduğu yerden sıyrılarak serbest hale getirilir. Bu şekilde fıtığın olduğu seviyeye ulaşılır. Uygun ekartör sistemleri yerleştirildikten sonra bu ameliyatlar için geliştirilmiş özel cerrahi mikroskop steril örtüler giydirilmiş şekilde ameliyat sahasına çekilir. Böylelikle küçük olan ameliyat sahası büyültülerek mikroaletlerin kullanımı için uygun koşullar sağlanmış olur. Fıtığın bulunduğu seviyeye ve hastanın anatomik yapısına göre bir miktar kemik doku alınarak ya da bazen alınmayarak tüm sinirlerin içinde bulunduğu omurilik zarı üzerindeki özel koruyu dokular çıkarılır. Fıtık tarafından sıkıştırılmış sinir dokusu görülür ve yine özel mikroaletlerle fıtık çıkarılır. Sinirin rahatladığı görüldükten sonra ameliyat sonlandırılır.

Mikrodiskektomi hakkında sık sorulan sorular 

Mikrodiskektomi ameliyatı için hasta daha önceden herhangi bir hazırlık yapıyor mu?

Mikrodiskektomi ameliyatı yapılacak hastanın anestezi hazırlığı tamamlandıktan sonra ameliyattan bir gün önce banyo yapması önerilir ve ameliyat olacak bölgenin keselenmemesi istenilir.

Mikrodiskektomi hangi hastalıklara yapılır?

Mikrocerrahi yöntemle disk fıtıklaşmaları ameliyatlarının hepsi yapılabilir. Alternatif tedavi yöntemleri olmasına karşın bu yöntemlerin uygun olmadığı hastalarda seçilen yöntem mikrocerrahidir. Mikrodiskektomi, tüm fıtıklaşmış disklerin tedavisinde kullanılmaktadır. Mikrodiskektomi yönteminin kullanıldığı başlıca hastalıklar şunlardır;

• Boyun fıtığı (boyun omurları arasındaki diskin fıtıklaşması)
• Sırt fıtığı (sırt omurları arasındaki diskin fıtıklaşması)
• Bel fıtığı (bel omurları arasındaki diskin fıtıklaşması)

Mikrodiskektomi hastaya ne tür dezavantajları vardır?

Mikrodiskektomi yönteminin dezavantajı yoktur. Fakat uygun hastalarda endoskopik yöntemlerin daha küçük bir alandan ve daha kısa süreli ameliyat sağlaması karşısında avantajsız kalabilir.

Mikrodiskektomi ile ameliyat olan hastalar tam iyileşir mi?

Mikrodiskektomi yöntemiyle yapılması planlanan tüm ameliyatlar yapılabilir. Bazen ameliyat sırasında bazen de ameliyat sonrasında mevcut hastalık tarafından gölgede kalmış ek problemler ameliyat sonrasında kendisini gösterebilir ve başka bir hastalık süreci oluşabilir. Ameliyat öncesinden planlanan işlem ameliyat sırasında tam anlamıyla yapılması hastalığın tamamen geçmesinde büyük önem taşır.

Mikrodiskektomi ne kadar sürede yapılır?

Mikrodiskektomi ameliyatına hastanın girmesi ve ameliyattan çıkması arasındaki tahimini süre ortalama 1-2 saat arasıdır. Hastanın ve hastalığın oluşturduğu etkenlere göre ameliyat süresi uzamakta ve kısalmaktadır. Ameliyat öncesi anestezi verildikten sonra hastanın yüzüstü çevrilmesi için gerekli hazırlıklar yapılır. Çevrildikten sonra ameliyat seviyesinin belirlenmesi için röntgen cihazı ile seviye tespiti yapılır. Bu hazırlıklar yaklaşık 30 dakika kadar sürebilir. Ameliyata başlandıktan sonra ameliyat işleminin bitmesi ortalama 30 dakika ile bir saat arasında sürmektedir. Ameliyat bitip pansuman yapıldıktan sonra tekrar hastanın çevrilmesi işlemi yapılır ve hasta anesteziden uyandırılır.

Mikrodiskektomi yöntemi ile tedavi edilen hastalık tekrarlar mı?

İnsanın anatomisi, biyolojisi ve doğanın fizik kanunları gereği zamanla tüm dokular yaşlanır. Bel fıtığının temelinde de orjinalliğini kaybetmiş ve bozulmuş bir disk ve bu diskin yırtılmış kılıfı vardır. Bu yırtılan disk kılıfı içerisinden çıkan disk yapısı sinirleri sıkıştırdığında ağrı, güçsüzlük, uyuşukluk gibi bulgular oluşur. Mikrodiskektomi yöntemiyle fıtıklaşmış diski ve bozulmuş disk içi yapıların çıkarması hedeflenir. Bozulmuş olan diski eski orijinal haline getirmek mümkün değildir. Bu nedenle diskin tamamının çıkarılması mümkün olsa bile aynı seviyede tekrar fıtıklaşma olması mümkündür. Çeşitli yayınlarda farklı vaka gruplarında farklı oranlarda tekrarlama riskinden bahsedilir. Günümüzde bu oranlar tekniklerin artması ve hastalığın anlaşılmasıyla azalsa da yine de tekrarlama riski vardır.

Mikrodiskektomi her hastaya yapılır mı?

Ameliyat açısından gerekliliği bulunan hastalarda, anestezi ve ek hastalıkları ile ilgili bölümlerden hastanın ameliyat olmasına uygunluk verildiği takdirde belirli risk oranlarıyla her kişiye mikrodiskektomi ameliyatı yapılabilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.