Hamilelikte mide bulantısı, anne adayların vücutlarındaki hormon değişimlerine bağlı olarak ortaya çıkar ve sabah bulantısı şeklinde de ifade edilir. Genellikle hamileliğin ilk 3 ayı olan ilk trimester dönemde görülen mide bulantısı, hamileliğin 14. haftasına kadar devam eder ve daha sonrasında azalır. Hamileliğin ilk 3 ayında mide bulantı şikayetleri yaşayan kadınlarda, bulantı ve kusma şikayetleri yaşamayan kadınlara göre düşük yapma riski daha düşük kabul edilir. Sabahları daha sık görülme riski bulunan mide bulantısı günün herhangi bir zaman diliminde de ortaya çıkabilir.
Hamilelikte Mide Bulantısı Nedir?
Hamilelikte mide bulantısı, vücuttaki hCG hormonunun yüksekliği sonucu ortaya çıkan ve hamileliğin ilk belirtilerinden kabul edilen yaygın bir şikayettir. Genellikle hamileliğin ilk 6 haftasında ortaya çıkan mide bulantısı, kusmayı da beraberinde getirir. Sabah bulantısı şeklinde de ifade edilen hamilelikte mide bulantısı, ilk trimesterde başlayarak 14. haftadan itibaren etkisini azaltmaya başlar.
Kimi anne adaylarında çok şiddetli mide bulantısı ve kusma belirtilerine rastlanabilirken kimi hamile kadınların ise bu süreçte mide bulantısı yaşamadığı görülür. Bu durum hormonların vücuttaki etkisine ve hamilelik sürecine bağlanır.
Hamilelikte Mide Bulantısı Neden Olur?
Hamilelikte mide bulantısı (sabah bulantısı), insan koryonik gonadotropin (hCG) adı verilen plasenta tarafından üretilen bir hormon seviyesinin yükselmesinden kaynaklanır. Hamilelikte mide bulantısının, sabah bulantısı şeklinde ifade edilmesinin sebebi ise kişilerin sabahları karınlarının aç olmasıdır.
Anne adayları, döllenmiş yumurtanın rahim duvarına yapışmasından kısa bir süre sonra vücutta hCG üretmeye başlar. Şiddetli sabah bulantısı (hiperemezis gravidarum) şikayeti yaşayan kadınların hCG düzeyleri diğer hamilelere göre daha yüksektir.
Özellikle ikiz veya çoğul gebelik yaşayan kadınların hCG düzeyleri normal hamileliğe göre daha yüksektir ve sabah bulantısı yaşama olasılıkları daha fazladır. Benzer şekilde hamilelikte artan bir diğer hormon olan östrojen de hamilelikte mide bulantısını tetikler ve buna bağlı olarak kusma da görülür. Hormon değişimlerine bağlı olarak ortaya çıkan mide bulantısı ve kusma şikayetleri hem doktor yönlendirmesi hem de evde uygulanabilecek doğal yöntemlerle giderilebilir.
Hamilelikte mide bulantısı ve kusma şikayeti yaşamayan kadınlar için bu durum kimi zaman endişe verici olabilir ancak mide ve bulantısı ve kusma meydana gelmemesini herhangi bir sorunun işareti olarak düşünmeyin. Hamilelik sürecini sağlıklı geçiren bazı kadınlarda mide bulantısı semptomu görülmeyebilir.
Hamilelikte mide bulantısı, şu nedenlerin sonucunda meydana gelir:
Hamilelikte Mide Bulantısı Ne Zaman Başlar?
Sabah bulantısı diye de bilinen hamilelikte mide bulantısı, ilk trimester olarak değerlendirilen hamileliğin 6. haftası itibarıyla başlar, 8. ve 10. hafta aralığında daha yoğun olur, ikinci trimester dönemi olan olan 14. hafta da etkisini azaltır. Hamilelikte mide bulantısı, vücutta değişen hormonlara bağlı meydana gelir.
Özellikle sabahları etkisini göstermesiyle bilinen mide bulantısı, günün herhangi bir saatinde de görülebilir ve anne adaylarını olumsuz etkiler. İlk trimesterde başlayıp ikinci trimesterde sonlanması beklenen hamilelikte mide bulantısı, tekil gebeliklere nazaran ikiz veya çoğul gebelik geçiren kadınlarda daha da şiddetli bir hal alır.
Kimi anne adaylarında kalıcı bir şekilde hamilelik sonlanana kadar sürebilen mide bulantısı durumuna kronik mide bulantısı adı verilir. Mide bulantısının kişiyi çok zorladığı ve şiddetlendiği durumlarda vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.
Ancak her anne adayı hamilelik sürecinde mide bulantısı semptomu yaşamayabilir. Hamileliğin ilk belirtisi kabul edilen mide bulantısını yaşamayan kadınlar, gebeliklerinde bir problem olduğunu düşünmeye başlar ancak bu durumun kesin bir karşılığı yoktur. Hamilelikte mide bulantısı yaşamayan kadınlar da sağlıklı bir hamilelik süreci geçirebilir.
Hamilelikte mide bulantısını tetikleyen şu faktörlerden uzak durmanız gerekir;
- Sigara kokusu
- Ağır parfüm kokuları
- Deterjan ve kimyasallardan yayılan kokular
- Yoğun yemek kokuları
- Uzun süre aç kalmak
Hamilelikte Mide Bulantısı Ne Zaman Geçer?
Hamilelikte mide bulantısı şikayeti, hamileliğin ikinci trimester dönemi olan 14. hafta itibarıyla etkisini yavaş yavaş azaltmaya başlar. Özellikle sabahları görülen ancak şiddetine göre günün herhangi bir anında da kendisini gösterebilen mide bulantısı, bir anda kesilmekten ziyade yavaş yavaş azalır.
Bazı kadınlarda mide bulantısı şikayeti birkaç hafta ya da aylar boyunca sürebilirken bazı kadınlarda ise bu durum hamilelik boyunca devam eder. Şiddetli kusma durumlarında kişi çok fazla kilo vermediği sürece bebeğe herhangi bir zararın gelmesi söz konusu değildir.
Hamilelikte Mide Bulantısı Nasıl Geçer?
Hamilelikte mide bulantısını geçirmenin yolu dinlenmekten geçer. Dinlenmeyle birlikte mide bulantısını tetikleyen kokulardan uzak durmak gerekir. Bunların yanı sıra mideyi rahatlatan besinler tüketmek de mide bulantısına iyi gelir. Bu besinlerin başında kızarmış ekmek, tuzlu kraker, yağsız gıdalar, su ya da buzlu çayın içine limon dilimleri atmak gelir. Stresten kaçınmak da hamilelikte mide bulantısı için bir çözümdür.
Hamilelikte mide bulantısını geçiren yöntemler şunları içerir:
- Dinlenmek
- Yudum yudum su içmek
- Mide bulantısı tetikleyen kokulardan uzak durmak
- Kızarmış ekmek, tuzlu kraker ve beyaz leblebi tüketmek
- Yağsız gıdalarla beslenmek
- Yumurta, süt ürünleri, fasulye ve tahıl tüketimini artırmak
- Su ya da buzlu çayın içine limon dilimleri atmak
- Bulantı yapmıyorsa bir çay kaşığı zencefil ve balı karıştırarak tüketmek
- Bulantıyı azaltan B6 vitamini almak
- Zorlanmayacak şekilde yürüyüş yapmak ve temiz hava almak
- Stresten kaçınmak ve sevdiğiniz kişilerle sürekli iletişimde kalmak
Hamilelikte Mide Bulantısı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Hamilelikte aşırı mide bulantısı hangi cinsiyete işarettir?
Hamilelikte sık sık ve şiddetli mide bulantısı yaşayan kişilerin kız bebek dünyaya getireceği görüşü söz konusudur ancak bu durumun bir garantisi yoktur.
Hamilelikte mide bulantısı iyi bir şey mi?
Hamilelikte mide bulantısı, hamilelik veya bebekle ilgili bir sorunu göstermez. Aksine hamilelik sürecinde mide bulantısı yaşayan kadınların sağlıklı bir gebelik yaşayacağı değerlendirilir.
Hamilelikte mide bulantısı için ne içilir?
Hamilelikte mide bulantısı için yudum yudum su içebilirsiniz. Ayrıca bulantınızı tetiklemediğini gördüyseniz meyve suları da tüketebilirsiniz.
Muz yemek hamilelikte mide bulantısına iyi gelir mi?
Muz, yumuşak ve sindirimi kolay bir meyvedir. Bu sebeple hamilelikte mide bulantısı yaşayan kişilere muz tüketimi önerilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 22 Ocak 2024
