Yükleniyor
Çoğul gebelik olarak da adlandırılan ikiz gebelik, bir yumurtanın döllenip 2 veya daha fazla embriyoya bölünmesi ya da iki farklı yumurtanın ayrı spermler ile döllenmesi sonucu aynı gebelikte iki fetüsün olmasıdır. Genetik faktör, doğurganlık tedavileri ve daha birtakım durumların sebep olduğu ikiz gebelik ultrason ile anlaşılabilir. Normal hamileliğe göre daha hassas bir süreç olan ikiz gebelikte anne adayının kendine hamileliği boyunca daha fazla dikkat etmesi gerekir.
İkiz gebelik, rahmin içinde aynı anda birden fazla yumurtanın döllenmesi anlamına gelir. Genellikle genetik faktör ve birtakım doğurganlık tedavileri gibi durumların neden olduğu ikiz gebelikte tek yumurta ikizleri ve çift yumurta ikizleri olmak iki farklı tür bulunur. Tek yumurta ikizleri bir yumurta ve bir spermden oluşan tek bir embriyonun ikiye bölünmesiyle meydana gelir. Tek yumurta ikizleri genellikle aynı cinsiyetten olur. Çift yumurta ikizleri ise iki spermin bir döngüde iki yumurtayı döllemesiyle ortaya çıkar. Çift yumurta ikizleri tek yumurta ikizlerine nazaran farklı cinsiyetlerden olabilir.
İkiz gebelik belirtileri tek fetüs yani normal gebelik belirtilerine benzer ancak bazı durumlarda daha yoğun da yaşanabilir. Yaygın görülen ikiz gebelik belirtileri göğüs hassasiyeti, yorgunluk, sık sık idrara çıkma ve sabah bulantısıdır. İkiz gebeliğin belirlenmesi için kullanılan görüntüleme yöntemi ultrasondur.
İkiz bebeğe hamile olan anne adayları bu süreçte normal gebeliğe göre daha fazla dikkat etmelidir.
Çoğul gebelik ismiyle de bilinen ikiz gebelik, rahmin içinde aynı anda iki adet fetüs oluştuğunda meydana gelir. İkiz gebeliğe genetik, yaş, doğurganlık tedavileri ve obezite gibi durumlar sebebiyet verir.
İkiz gebeliğe neden olan durumlar şunlardır:
35 yaş ve üzeri kadınların yumurtlama sırasında birden fazla yumurta salma olasılığı daha yüksek olduğunda bu yaş grubundaki kadınlarda ikiz gebelik görülme ihtimali daha yüksektir.
Eğer anne tarafında ikiz gebelik yaşayan biri varsa, doğal yollarla ikiz çocuk sahibi olma şansınız fazladır.
İkiz gebelik, tüp bebek (IVF) gibi doğurganlık tedavisi gören kişilerde daha yaygın olarak görülür.
Vücut kitle indeksi (BMI) 30'un üzerinde olan obezite hastası kişilerin ikiz çocuk sahibi olma olasılığı daha yüksektir.
Daha önce yaşanılan bir hamilelikte ikiz bebek dünyaya getiren kadınların tekrar ikiz gebelik yaşama olasılığı daha yüksektir.
Tüm bunlarla birlikte çevresel faktörler de ikiz gebeliği tetikleyen nedenler arasında yer alır. Örnek vermek gerekirse Afrika kökenli kadınların çevresel faktör ve genetik sebebiyle ikiz daha yüksek oranda ikiz bebek sahibi oldukları görülür.
İkiz gebelik, tek yumurta ikizleri ve çift yumurta ikizleri olmak üzere ikiye ayrılır.
Tek yumurta ikizleri: Tek yumurta ikizleri, bir yumurta ve bir spermden oluşan tek bir embriyonun ikiye bölünmesi sonucu oluşan gebeliktir. Tem yumurta ikizleri genellikle aynı cinsiyete sahip olurlar ve fiziksel olarak birbirlerine çok benzerler.
Çift yumurta ikizleri: Çift yumurta ikizleri ise iki spermin bir döngüde iki ayrı yumurtayı döllemesiyle ortaya çıkar. Çift yumurta ikizleri ayrı cinsiyetlere sahip olabilir, genetik anlamda farklı özelliklere sahiptir ve fiziksel olarak birbirlerine benzemeleri beklenmez.
İkiz gebelik yaşayan kadınlarda normal hamilelik belirtileri yaşansa da ayırt edici farklılıklar da söz konusudur. İkiz gebelikte görülen belirtiler göğüs hassasiyeti, sabah bulantısı, yorgunluk ve sık idrara çıkma gibi durumlardır.
İkiz gebelik yaşayan kadınlarda görülen belirtiler aşağıdaki gibidir:
İkiz gebelikte bebeklerin daha geniş yer kaplamasıyla birlikte anne adaylarının göğsü daha hızlı büyür ve normal gebeliğe göre göğüsler daha belirgin bir hal alır.
İkiz gebelikte Yüksek Beta HCG seviyeleri nedeniyle sabah bulantısı ve bunun akabinde kusmalar daha şiddetli yaşanabilir.
İkiz gebelik yaşayan kadınlarda tükenmişlik hissi, yorgunluk ve enerji düşüklüğü daha net bir şekilde hissedilir.
İkiz gebelikte genişleyen rahim anne adayının idrar kesesine daha fazla baskı uygular ve bu durum da kişinin sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissetmesine neden olur.
İkiz gebelikte değişen hormon seviyeleriyle birlikte iştah artışına bağlı olarak kilo artışı yaşanabilir.
İkiz bebekler, rahimde daha geniş bir yer edinme ihtiyacı içinde olduğu için kadınlarda ikiz gebelik sırasında rahim büyümesi görülür.
Normal gebelikte de olduğu gibi hormon seviyelerinin değişmesiyle ikiz gebelikte de ruh hali değişimiyle birlikte duygusal iniş çıkışlar yaşanır.
İkiz gebelikler genellikle hamileliğin erken dönemlerinde ultrason yöntemiyle teşhis edilir. Ultrason dışında bazı görüntüleme yöntemleri de ikiz gebeliğin teşhis edilmesi için tercih edilebilir.
İkiz gebelik teşhisi için şu görüntüleme testlerinden faydalanılır:
İkiz gebelik, yaşandığı süreç içinde bazı komplikasyonlar meydana getirebilir.
İkiz gebeliğin olası komplikasyonları şu şekildedir:
Kişiden kişiye değişmekle birlikte ikiz gebelik genellikle erken dönem olarak kabul edilen ilk 6-7 haftada ultrasonda belli olabilir.
İkiz gebelik yaşayan kadınlarda kandaki beta HCG değerleri yüksek çıkar ancak tam tanı için ultrason yöntemine ihtiyaç vardır.
Gebeliklerin yaklaşık binde dördünde görülür. Tek yumurtanın tek spermle döllenmesi ile oluşan embriyonun erken dönemde ikiye bölünmesi sayesinde tek yumurta ikizleri oluşur. İki ayrı yumurtanın ayrı iki sperm tarafından döllenmesi ile çift yumurta ikizleri oluşur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 22 Ocak 2024
Yayınlanma Tarihi: 31 Ekim 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
