Tansiyon, kalbin pompaladığı kanın damarlara uyguladığı basınç olarak tanımlanır. Sistolik kan basıncı (büyük tansiyon) kalp attığında kanın arter duvarlarınıza ne kadar basınç uyguladığını gösterirken, diyastolik kan basıncı (küçük tansiyon) ise kalp atışları arasında, kanın arter duvarlarına ne kadar basınç uyguladığını gösterir. Sağlık açısından yüksek tansiyonun daha tehlikeli olduğu bilinir. Tansiyon yükseldiğinde yapılması gerekenlerin başında başı soğuk suyla yıkamak, limonlu su içmek, ayran tüketmek ve sarımsak yemek gelir.
Yüksek Tansiyon Nedir?
Hipertansiyon olarak da bilinen yüksek tansiyon, kalp atışı sırasında kanın arter duvarlarına uyguladığı basıncın yansımasıdır. Kalp hastalıkları başta olmak üzere damar tıkanıklığı ve beyin kanaması gibi birçok hastalığa zemin hazırlayan bir sağlık problemi olan yüksek tansiyon, uygulanacak doğal yöntemler sayesinde sağlıklı seviyelere indirilebilir.
Kan basıncının, 140/90 mm/Hg’dan yüksek olması hipertansiyon veya yüksek tansiyon olarak tanımlanır. Evde yapılan ölçümlerde ise yüksek tansiyondan bahsedebilmek için bu değerin 135/85 mm/Hg’den yüksek olması gerekir. Yüksek tansiyon genellikle enseden başlayan baş ağrısı, kulakta çınlama ve uğultu ve baş dönmesi şeklinde belirtiler gösterir.
Yüksek tansiyona neden olan durumlar arasında yaşlılık, obezite, genetik, hareketsiz yaşam, sigara tüketimi, aşırı tuz tüketimi ve stres yer alır.
Kontrol edilmeyip tedavi edilmediği durumlarda yüksek tansiyon kalp krizi, felç, damar tıkanıklığı, beyin kanaması, demans ve böbrek hastalıklarına sebebiyet verebilir.
Tansiyonu Ne Düşürür? Tansiyon Nasıl Düşürülür?
Ölçüldüğünde 14’e 9’dan daha yüksek tansiyon çıkması yüksek tansiyon olarak değerlendirilir. Yüksek tansiyon ortaya çıktığında evde uygulanabilecek doğal yöntemlerle tansiyonu düşürmek mümkündür. Tansiyon yükseldiğinde öncelikle soğuk suyla başınızı yıkayabilir, limonlu su ve ayran içebilir, sarımsak tüketebilir, kuşburnu çayı ve kekik suyu kaynatabilir ve ayrıca muz yiyebilirsiniz. Bu besin ve doğal bitki çayları kan basıncını düşürüp yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olur.
Tansiyonu düşüren yöntemler şu şekildedir:
- Tansiyon yükseldiğinde başınızı soğuk suyla yıkamak
- Yoğurt yemek ya da ayran içmek
- Limonlu su yudumlamak
- Sarımsak tüketmek
- Kuşburnu çayı ve kekik suyu kaynatıp içmek
- Muz ve turunçgillerden portakal, greyfurt yemek
- Kudret narı, kereviz suyu ve susam yağı tüketmek
- Yeşil yapraklı sebzeler yemek
- Tuz tüketimini azaltmak
- Tam tahıllı gıdalarla tansiyonu düşürmeye çalışın
- Potasyum açısından zengin gıdalarla beslenin
- İşlenmiş gıdalardan uzak durun
- Sigara ve alkolü bırakın
- Düzenli bir şekilde egzersiz yapın
- Uyku düzeninize dikkat edin
- Stresten uzak durmaya çalışın
- Kafein tüketimini sınırlandırın
- Düzenli tansiyon takibi yapın
Başınızı soğuk suyla yıkayın
Soğuk su, vücuttaki sinirleri uyararak kan basıncını düşürür ve tansiyonun düşmesini sağlar.
Limonlu su ve ayran için
Limon suyunda bulunan potasyum aynı zamanda tuzun kan basıncı üzerindeki etkisini azaltmaya yardımcı olarak tansiyonu düşürmeye yardım eder. Bununla birlikte ayrandaki potasyum da kan basıncını düşürme konusunda etkilidir.
Sarımsak tüketin
Kan akışkanlığını düzenleyen sarımsak, damarları genişlettiği ve gevşettiği için aşırı yüksek tansiyonun normalleşmesine katkıda bulunur.
Kuşburnu çayı ve kekik suyu kaynatın
Kekik, hücre ve vücut sıvılarının önemli bir bileşeni durumunda olan potasyumla yüklüdür ve hipertansiyon hastalarında kan basıncını düşürür ve kan dolaşımını iyileştirir.
Portakal ve greyfurt yiyin
Turunçgillerden olan portakal ve greyfurtun içindeki flavonoid adı verilen besinlerin kan basıncını düşürmede rol oynadığı bilinir.
Tuz tüketimini azaltın
Tuz tüketimini azaltmak, arterlerdeki damarların akışına katkı sağlayarak kan basıncını düşürmede etkilidir.
Kudret narı, kereviz suyu ve susam yağını listenize ekleyin
Amino asit açısından zengin kudret narı, vitamin-mineral zenginliğiyle kereviz suyu tansiyonun dengelenmesine katkı sağlar. Bunlarla birlikte susam yağı da tansiyona iyi gelir.
Yeşil yapraklı sebzeler tüketin
Yeşil yapraklı sebzeler, kan basıncını yönetmeye ve dengelemeye yardımcı olan nitrat bakımından zengindir.
Potasyum açısından zengin gıdalarla beslenin
Potasyum kan damarlarının duvarlarını gevşetir, kan basıncını düşürür ve kas kramplarına karşı koruma sağlar. Muz, kavun, portakal, kayısı, avokado ve domates gibi meyveler potasyum açısından zengindir ve tansiyonun düşmesini sağlar.
Bunlarla birlikte işlenmiş gıdalardan uzak durarak, sigara-alkolü bırakarak, düzenli egzersiz yaparak, uyku düzenine dikkat ederek, stresten uzak durarak, kafein tüketimini sınırlandırarak ve düzenli tansiyon takibi yaparak kan basıncını düşürebilir ve yüksek tansiyonu kontrol altına alabilirsiniz.
Tansiyonu düşürmek için uygulanabilecek doğal yöntemler tansiyonun yükseldiği sırada kişiyi rahatlatır. Ancak hipertansiyonun kronikleştiği durumlarda doktora başvurarak tansiyon ilaçları kullanılması gerekebilir.
Yüksek Tansiyona Ne İyi Gelir? Tansiyon Nasıl Düşer?
Başı soğuk suyla yıkamak, uzanıp dinlenmek, ayran içmek, sarımsak yemek ve doğal bitki çayları içmenin yanı sıra muz, yoğurt, avokado, portakal, yeşil yapraklı sebzeler, somon, baklagiller gibi besinler yüksek tansiyona iyi gelen gıdalar arasında yer alır.
Yüksek tansiyona iyi gelen besinler şu şekildedir:
- Yoğurt
- Sarımsak
- Muz
- Avokado
- Portakal, greyfurt, çilek, üzüm, kivi, domates
- Yumurta
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Ton balığı ve somon
- Mercimek ve fasulye gibi baklagiller
- Kudret narı
- Havuç, patates
- Bitter çikolata
Yüksek Tansiyon Nasıl Tedavi Edilir?
Yüksek tansiyon uzun vadede, kalp krizi, felç, kalp ve böbrek yetmezliği gibi kardiyovasküler problemler ile ilgili riskleri artırır. Bu nedenle, kişinin tansiyonunun kontrol altında tutulması çok önemlidir.
Hipertansiyonu tedavi etmek ve yüksek tansiyonu düşürmek için kullanılan ilaçlardan bazıları şunlardır:
Beta blokerler: Beta blokerler kalbin daha yavaş ve daha az kuvvetle atmasını sağlar. Bu durum her kalp atışında atardamarlara pompalanan kan miktarını azaltır ve bu da kan basıncını düşürür. Ayrıca vücutta kan basıncını yükseltebilecek bazı hormonları da bloke eder.
Diüretikler: Yüksek sodyum seviyeleri ve vücuttaki aşırı sıvı kan basıncını artırabilir. Su hapları olarak da adlandırılan diüretikler, böbreklerin vücuttaki fazla sodyumu atmasına yardımcı olur. Diüretikler böylece kan basıncının düşmesine katkı sağlamaktadır.
ACE inhibitörleri: Anjiyotensin, kan damarlarının ve arter duvarlarının daralmasına neden olan bir kimyasaldır. ACE (anjiyotensin dönüştürücü enzim) inhibitörleri, vücudun bu kimyasalın büyük kısmını üretmesini engeller. Bu durum da kan damarlarının gevşemesine ve kan basıncının düşmesine yardımcı olur.
Anjiyotensin II reseptör blokerleri (ARB'ler): ACE inhibitörleri anjiyotensin oluşumunu durdurmayı amaçlarken, ARB'ler anjiyotensinin reseptörlerle bağlanmasını engeller. Bu kimyasal olmadan kan damarları gerilmez. Bu durum da damarları gevşetmeye ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olur.
Kalsiyum kanal blokerleri: Bu ilaçlar, kalsiyumun bir kısmının kalp kaslarına girmesini engeller. Bu durum da daha az güçlü kalp atışlarına ve daha düşük kan basıncına yol açar. Bu ilaçlar ayrıca kan damarlarında da çalışarak gevşemelerine ve kan basıncının düşmesine katkı sağlar.
Alfa-2 agonistleri: Alfa-2 agonistleri kan damarlarının kasılmasına neden olan sinir uyarılarını değiştirir. Bu durum da kan damarlarının gevşemesine yardımcı olarak kan basıncını düşürür.
Tansiyonu Ne Düşürür İle İlgili Sık Sorulan Sorular
Yüksek tansiyon nasıl düşürülür?
Tansiyonunuz yükseldiğinde limonlu su ve ayran içerek, sarımsak tüketerek, nefes egzersizleri yaparak ve uzanıp dinlenerek tansiyonu kontrol altına alabilirsiniz.
Tansiyon düşürmek için ne yenmeli?
Tansiyonu düşürmek için sarımsak, yoğurt, muz, avokado, yeşil yapraklı sebzeler, portakal, greyfurt ve bitter çikolata tüketebilirsiniz.
Su içmek tansiyonu düşürür mü?
Vücudun susuz kalması sonucu yüksek tansiyon sorunu yaşanıyorsa su içmek tansiyonu düşürür ancak genel olarak su içmenin tansiyona iyi geldiği yönünde kesin bir cevap yoktur.
Limonlu su tansiyona iyi gelir mi?
Limon suyundaki zengin potasyum içeriği, yüksek tansiyona iyi gelerek kan basıncına olumlu etki sağlar.
Tansiyon çıkınca nasıl yatmalı?
Yüksek tansiyon durumunda sol tarafa yatılması önerilir. Kanı kalbe döndüren kan damarları üzerindeki baskıyı hafiflettiği için yüksek tansiyon için en iyi uyku pozisyonu olarak kabul edilir. Bu damarlar vücudun sağ tarafında bulunur ve eğer sağ tarafa dönerseniz dolaşımı yavaşlatarak sıkışabilir.
Yüksek tansiyon iyileştirilebilir mi?
Yüksek tansiyon hastalığının kalıcı bir tedavisi bulunmamaktadır ancak bu hastalığı bulunan kişilerin yaşam tarzında yapılacak değişiklikler ve doktorun önereceği tansiyon ilaçları ile etkileri kontrol altına alınabilmektedir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 27 Eylül 2024
Yayınlanma Tarihi: 11 Ekim 2023