İnsan vücudunun kendisini yenileyebilmesi, enerji üretebilmesi ve daha sağlıklı bir yapıda çalışması için olmazsa olmaz organik bileşiklerden biri de vitaminlerdir. Doğal sentezlendiğinde vücuda daha çok faydası bulunan vitaminler, eksikliği yaşandığı durumlarda takviye destek olarak da alınmalıdır. Önemli vitamin gruplarından biri de b vitamini olarak bilinir. Suda eriyen vitaminler arasında insan sağlığı açısından önemli bir yer tutan b vitamini çeşitli besinlerde fazlasıyla bulunur. Bunun yanı sıra eksikliği durumunda da bazı belirtiler ve sorunları beraberinde getirir.
B Vitamini Nedir?
B vitaminleri, vücudun sindirdiği yiyeceklerden enerji elde etmesi gibi metabolik süreçlerde rolü olan, kırmızı kan hücrelerinin oluşmasını sağlayan, tamamı suda çözünebilen 8 farklı vitaminden oluşan ve vücutta depolanamayan vitamin sınıfıdır. Kalp ve hücre sağlığı başta olmak üzere vücudun daha sağlıklı çalışması ve işlemesi için birçok yarar sunan b vitamini 8 farklı kompleksten oluşur ve her bir kompleks vücut için ciddi önem arz eder.
B Vitamini Kompleksleri Nelerdir?
B vitamininin vücut için her biri önemli olan 8 farklı kompleksi bulunur. Bunlar şöyledir:
B Vitamini Ne İşe Yarar?
8 farklı kompleksten oluşan b vitamini, metabolizma yolu ile karbonhidrat, yağ ve proteinlerden enerjinin serbest bırakmak, kötü kolesterolü düşürüp, iyi kolesterolü artırarak kalp hastalığı riskini azaltmak, sinir sistemini desteklemek ve kırmızı kan hücrelerini artırmak gibi yararları vardır. B vitamini ayrıca hücrelerin çoğalmasına da destek olarak, vücut dokularının ve beyin hücrelerinin korunmasına da destek olur.
B Vitamini Faydaları Nelerdir?
B vitamini, daha sağlıklı bir vücut yapısının olması için vücutta yeterli düzeyde bulunması gereken bir bileşiktir. Vücudun enerji düzeyi, beyin fonksiyonları ve hücre metabolizması üzerinde doğrudan etkisi bulunan b vitamininin oldukça dikkat çekici faydaları bulunur.
B vitamini faydaları şunlardır:
B6, B9 ve B12 vitaminleri kalp hastalığı ve inme riskini azaltır:
Yapılan araştırmalar, b vitamini komplekslerinden olan b6, b9 ve b12 vitaminlerinin kalp hastalıkları ve inme arasında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkarmıştır. Özellikle B6 vitaminleri içeren besinlerin tüketilmesi sonucu kalp krizi, inme ve felç riskinin azaldığı gözlenmiştir.
B12 kansızlığı önler:
B vitamini kırmızı kan hücrelerinin oluşumuna katkı sağlar. Yeterli düzeyde kırmızı kan hücresi olmadan dokular ve organlar yeteri kadar oksijen alamaz ve vücudunuz olması gerektiği gibi çalışmaz. Kırmızı kan hücrelerinin eksikliği sonucu ortaya çıkan anemi hastalığı, b12 vitamini eksikliğinin en belirgin semptomlarından biridir. Aneminin etkisi, b12 vitamininin vücutta doğal olarak sentezlendiği veya dışarıdan takviye olarak alındığı durumlarda etkisi azalır.
B1 vitamini beriberi riskini düşürür:
B1 vitamini eksikliğine bağlı bir sinir sistemi hastalığı olan beriberi, b1 vitamini eksikliği durumunda kendisini gösterir. B1 vitamini içeren tam tahıllı tahıllar, maya, fasulye ve fındık gibi besinlerin tüketilmesiyle hastalığın önüne geçilir.
B2 vitamini bağışıklık sistemini güçlendirir:
B2 vitamini bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için güçlü bir şekilde antioksidan üretir ve vücudun enfeksiyonlarla mücadele gücünü artırır.
B2 vitamini migreni azaltır:
B2 vitamini takviyeleri, migrenin meydana getirdiği baş ağrılarını azaltma konusunda etkilidir.
B3 ve B12 vitamini demans tedavisinde kullanılır:
Özellikle B12 vitamini eksikliği, sinir sistemine zarar verir ve demans hastalığının yanı sıra depresyonla da ilişkilidir. Doğal olarak alınmasının yanı sıra takviye olarak da kullanılan B3 ve B12 vitaminleri demans hastalığının olası etkilerini azaltma yönünde tercih edilir.
B5 vitamini bazı hormonları sağlıklı kılar:
B5 vitamini, stres hormonu olarak adlandırılan kortizol hormonunu düzenlemesiyle stres önleyen hormon olarak bilinir. B5 vitaminini brokoli, lahana ve avokado gibi besinler aracılığıyla vücudunuza alabilirsiniz.
Folik asiti hamilelikte bebeğin sağlıklı gelişimine katkı sağlar
Folik asit olarak bilinen B9 vitamini vücut büyümesi ve gelişimi konusunda etkilidir. B9 vitamini özellikle bebeklerin gelişiminde yardımcıdır.
Bunların yanı sıra aşağıdaki maddeler de b vitamini faydaları arasında yer alır:
- Hücre sağlığını düzenler
- Görme kusurlarını önler
- Sindirim sistemini iyileştirir
- İştah açıcıdır
- İshali engeller
- Tırnak güçlenmesine katkı sağlar
- Saç köklerini besleme özelliği vardır
- Cilt yapısını onarır
B Vitamini Nelerde Var? B Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
Vücudun ihtiyaç duyduğu B vitamini, doğal olarak besinlerin içerisinde yer alır ve bu besinlerin tüketilmesinin sağlık açısından birçok faydası bulunur. B vitamini içeren besinler aşağıdaki gibidir:
- Süt, peynir, yumurta
- Karaciğer ve böbrek gibi et ürünleri
- Balık, ton balığı, uskumru, somon ve istiridye deniz ürünleri
- Fasulye, nohut ve mercimek gibi baklagiller
- Ispanak ve lahana gibi koyu yapraklı yeşil sebzeler
- Tavuk eti ve kırmızı et ürünleri
- Patates
- Limon
- Portakal
- Tam tahıllar
- Fındık
- Narenciye, muz ve karpuz
- Soya içeren ürünler
- Buğday tohumu
- Maya
Bu besinleri diyet listesine ekleyerek vücudun ihtiyaç duyduğu B vitamini ihtiyacını karşılamış olursunuz. Doğal olarak sentezlenmeyen veya takviye yapılmadığında eksikliği oluşan b vitamini, olumsuz etkileri olan bazı belirtiler ve hastalıklar doğurabilir.
B Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Yeterli seviyede B vitamini alınmadığında vücut bazı semptomlar ortaya çıkarır ve bu semptomlar sonucu farklı sorunlar oluşabilir.
B vitamini eksikliği belirtileri maddeler halinde şu şekildedir:
- Yorgunluk ve zayıflık
- İştah kaybı
- Deri döküntüleri
- Anemi
- Beyin ve sinir hasarları
- Hafıza problemleri
- Depresyon
- Baş ağrısı
- Kalp çarpıntısı
- Ağız içinde yara oluşması
- Tat ve koku kaybı
- Mide bulantısı
- İshal
- Mide krampları
- Kabızlık
- El ve ayaklarda karıncalanma
Bu belirtilerden yaşadığınız varsa doktora danışmanız gerekir. Doktor, belirtiler ışığında kontrollerini yapıp, basit bir kan ve idrar testiyle b vitamini eksikliği olup olmadığını değerlendirecektir.
B Vitamini İlaçları ve Takviyesi Gerekli mi?
Birçok insan doğal besinler yoluyla ihtiyaç duyulan B vitaminini alır. Vücudun b vitaminini sentezlemesinin en iyi yolu da besinler olarak kabul edilir. Doktorun b vitamini eksikliği tespit etmediği süreci b vitamini ilacı ve takviyesi alınmasına gerek yoktur. Eksiklik belirlendiği senaryoda özellikle bazı durumlar takviye alınmasını daha da gerekli kılar.
- 50 yaşından daha büyükseniz
- Hamileyseniz,
- Belirli kronik sağlık sorunlarınız varsa,
- Uzun süreli bazı ilaçlar kullanıyorsanız,
- Et içermeyen bir diyet yapıyorsanız,
B vitamini takviyesi almanız gerekebilir. Ancak özellikle hamilelerin doktor kontrolünde bu süreci yönetmeleri daha sağlıklı olacaktır.
B Vitamini Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
B vitamini eksikliğinde neler olur?
B vitamini eksikliğinde oluşabilecek en temel sorun anemi hastalığıdır. Anemi sonucu vücutta nefes darlığı, yorgunluk ve kalp atış hızında düzensizlik yaşanabilir.
B vitamini en çok hangi meyvede var?
Narenciye olarak adlandırılan portakal, greyfurt, limon gibi meyvelerde yüksek oranda b vitamini bulunur.
B vitamini ve B12 aynı mı?
B12, b vitamini çeşitlerinden biridir ve eksikliği durumlarıyla çok sık karşılaşılır. B12, vücutta kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda etkilidir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 3 Nisan 2024
Yayınlanma Tarihi: 7 Temmuz 2023
