Yükleniyor
Bitkiler, yabani otlar ve ağaçlar polen üreterek, insanlarda hapşırmaya ve burun tıkanıklığına neden olur. Bu semptomlar özellikle ilkbahar mevsiminde ortaya çıkarak tüm yıl boyunca da görülebilir. Saman nezlesi olarak da bilinen polen alerjisi için uzmanlar mevsimsel alerjik rinit olarak da bahsedebilir. Polen alerjisine karşı oluşabilecek semptomları önlemenin ya da azaltmanın yolları bulunur.
Mevsimsel alerjilerin en yaygınlarından biri olan polen alerjisi, bitkiden bitkiye rüzgar, kuşlar, böcekler veya diğer hayvanlar tarafından taşınan ince sarımsı bir toz olan polenlerin solunmasından kaynaklı olarak ortaya çıkan, hapşırma ve burun tıkanıklığı gibi semptomlara neden olan bir alerjen türüdür. Polen türü alerjen yapısı bulunan maddeler vücuda girdiği anda bağışıklık sistemi bu maddeleri tehdit olarak algılar ve alerjiniz varsa vücut kimyasallar salarak semptomlara neden olur. Bunların yanında vücut polene karşı konjonktivit (göz nezlesi), nezle, ürtiker ve astım geliştirebilir.
Herkesin bağışıklık sistemi farklı olduğundan polen alerjileri çeşitli belirti ve semptomlara sebep olabilir. Yılın belli zamanlarında özellikle bahar aylarında sıklıkla polenin bulunduğu havayı soluduğunuzda şu belirtileri gösterecek olursanız polen alerjiniz olduğu söylenebilir:
Vücudun geliştirdiği bu belirtiler aslında polenden korunmaya karşı kendisinin geliştirdiği durumlardır. Vücut polene karşı savaşırken histamin adı verilen madde salınımı yaparak antikor üretir. Antikorlar salgıda artışa ve mukozalar şişmesine ve damarların genişlemesine neden olur. Öksürükle beraber bu maddenin dışarıyı atılması için savaşır.
Polen alerjilerini geçirmenin en önemli yolu doğrudan oluşabilecek polen maruziyetini azaltmak olacaktır. Bunların yanında polen alerjisini geçirme için şu yöntemlerden yararlanabilirsiniz:
Evde uygulayabileceğiniz tuzlu su ile gargara, C vitamini tüketimi, bol sıvı tüketimi ve sebze, meyvelerden yararlanma gibi yöntemler semptomların azalmasını sağlayarak polen alerjisine iyi gelir. Polen alerjine iyi gelebilecek yöntemler şöyle sıralanır;
Polen alerjisinin geliştirdiği sinüse karşı tuzlu sudan yararlanabilirsiniz. Böylelikle burun tıkanıklığına neden olan mukus ve alerjen maddeler dışarı atılarak hızlı ve etkili iyileşme gerçekleşir.
Vücut alerji semptomların ortaya çıkmasına neden olan histamin ürettiğinde susuz kalabilir. Bunun için her gün yeterli miktarda su tüketimi önemlidir. Vücuda su alımını meyve, sebze ya da yüksek su içeriğine sahip olan besinlerden de alabilirsiniz.
Polen alerjinizi önlemek ve semptomları azaltmak için bağışıklık sistemini güçlendirmek gerekir. Bunun için C vitamini açısından zengin gıdalar tüketmek, antioksidan içeren yiyeceklerden yararlanmak önemlidir. Her sabah içtiğiniz suyun içerisine limon suyu sıkmak ya da elma sirkesi eklemek bağışıklığınızı güçlendirmeye yardımcı olur.
Meyve ve sebzelerde bulunan kuersetin maddesi, vücutta histamin üretimini destekleyen antioksidan olarak bilinir. Bunların yanında kuersetin maddesi alerjiler söz konusu olduğunda hava yolu tahrişini azaltmada etkilidir. Elma, bal ahududu, soğan, kiraz, narenciye, yeşil yapraklı sebzeler ve kırmızı üzümde kuersetin maddesi bulunur.
Polen alerjisine karşı tedavide en önemli etken olan polenle teması kestikten sonra semptomların azaltılması için reçetesi ya da reçeteli ilaçlardan yararlanabilirsiniz. Polen alerjisinde kullanabileceğiniz ilaçlar şu şekilde sıralanabilir:
Nazal kortikosteroid spreyler: Burundaki iltihabın azalmasını sağlayarak alerjik reaksiyonları engeller. Alerjik rinite karşı kullanılan en etkili ilaçlardan biridir.
Antihistaminikler ilaçlar: Sıvı ya da burun spreyi şeklinde bulunan bu ilaçlar burun ve gözlerdeki kaşıntının azalmasını sağlar. Bunun yanında burun akıntısını azaltır.
Dekonjestanlar: Polen alerjisinin sebep olduğu burun tıkanıklığını gidermeye yardımcı olur. Burun spreyi, damla ya da sıvı şeklinde bulunabilir.
Lökotrien reseptör antagonistleri: Alerjik reaksiyon durumlarında kullanılan kimyasal maddelerin engellenmesine yaraya ilaç türüdür.
Polen alerjisi, polenin buruna ya da göze girmesinden dolayı meydana gelir. Polenin vücuda girmesiyle beraber gözde sulanma, kaşınma, kızarma ve burun akıntısı, hapşırma gibi belirtiler oluşur. Polen alerjisinin oluştuğu bu şekilde anlaşılabilir.
Polen alerjisi yılın her ayında görülme ihtimali olsa da, özellikle çayır polenleri Şubat- Nisan aylarında, yabani ot polenleri Ağustos-Ekim ayları arasında yayılır. Sabahları polen düzeyinde artış olur. Bunların yanında açık, kuru ve güneşli havalarda da polen düzeyi artar.
Polen alerjisine karşı bağışıklık sistemini güçlendiren sebze ve meyvelerden yararlanmak gerekir. Bunun yanında protein içeren besinlerin tüketimi de önemlidir. Fast-food, şeker ve kızartılmış besinlerden uzak durmak gerekir.
Polen alerjileri için İç Hastalıkları ya da Alerji Hastalıkları bölümüne başvurup randevu alabilirsiniz.
Polen alerjisi, nezle belirtileriyle benzerlik gösterir. Nezle belirtileri ortalama 1 hafta içerisinde kaybolurken, polen alerjisi 2-4 ay arasında sürebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 11 Eylül 2023
Yayınlanma Tarihi: 16 Haziran 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
