Sakız ağacıgiller familyasına ait olan ve Brezilya’ya özgü tropik bir ağaç olan kaju ağacından elde edilen kaju, sıcak iklimlerde yetişip besin değeri yüksek olan böbrek şeklinde bir tohumdur. Genel anlamda kuruyemiş olarak kavrulmuş formuyla tüketilen kaju, yemeklere de eklenebilir. Besin değeri yüksek bir çerez olan kaju, kilo kaybına destek vermesi, kan şekerini düzenlemesi, kalp sağlığını desteklemesi ve depresyona iyi gelmesiyle öne çıkar. Çeşitli vitamin ve mineralleri içinde barından kajunun farklı faydaları da söz konusudur.
Kaju Nedir?
Kaju, genel anlamda kuruyemiş olarak tüketilen, sakız ağacıgiller familyasına ait, Brezilya’da ortaya çıkıp kaju ağacından elde edilen, genellikle sıcak iklimlerde yetişen ve besin değeri oldukça yüksek bir tohumdur. Kaju ağacından elde edilen ve böbrek şeklinde olan kaju tohumu, kuruyemiş olarak tüketilmesinin yanında yemeklere de eklenebilir.
Çiğ yemekten ziyade cilt reaksiyonlarını tetiklememesi adına işlenerek pişirilir ve kavrulmuş olarak satılıp tüketilir. Besin değeri açısından zengin ve lezzet olarak da tatmin edici bir çerez olarak kabul edilen kajunun tüketimi de dünya genelinde yaygındır. Atıştırmalık olarak tüketilmesinin yanı sıra yağ olarak tüketilen kaju, süt formuyla da bilinir.
Lif, protein ve sağlıklı yağlar açısından sağlığa birçok fayda sunan kaju, içerdiği vitamin ve mineraller açısından birtakım hastalıklarının tedavisinde doğal bir çözüm olarak karşımıza çıkar.
Protein, sağlıklı yağlar ve polifenoller gibi antioksidanlar açısından zengin bir besin olan kaju, kan şekerini düzenler, kilo verilmesine yardım eder, kan şekerini düzenler, kalp sağlığını destekler ve depresyonun etkilerini azaltır. Kajunun bu faydalarının yanına eklenebilecek daha birçok yararı da bulunur.
Kaju Besin Değeri Nedir?
Kaju fıstığı, tekli doymamış ve çoklu doymamış türleri de dahil olmak üzere sağlıklı yağlar açısından zengindir. Aynı zamanda iyi bir protein kaynağı olan kaju, vegan ve vejetaryenler arasında da kullanımı yaygın olan popüler bir besindir.
Kajunun içinde yer alan zengin kaynaklar şunlardır:
1 porsiyon kajunun besin değeri ise şöyledir:
- Kalori: 157
- Protein: 5 gram
- Yağ: 11 gram
- Karbonhidratlar: 10 gram
- Lif: 1 gramdan az
- Şeker: yaklaşık 2 gram
Kalorisi yüksek bir besin olan kajunun dozuna dikkat edilmelidir. Aşırı tüketildiğinde kilo alımına sebep olabilen kaju, yüksek dozda alındığında ciltte alerjik reaksiyonlara da yol açabilir.
Kajunun Faydaları Nelerdir?
Kaju, içerdiği selenyum, protein, polifenol ve antioksidan gibi bileşikler sayesinde kalp sağlığını destekler, kan şekerini düzenler, beyin sağlığına iyi gelir, kilo verilmesine yardım eder ve depresyonu hafifletir. Kemik sağlığının güçlendirilmesine de katkı veren kaju, cilt sağlığını korumasıyla birlikte antikanser bir etki de yaratır.
Güçlü besin değeriyle öne çıkan kajunun faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Kan şekerini düzenler ve diyabet riskini azaltır
- Kaju kalp sağlığını destekler
- Beyin sağlığına iyi gelir
- Kilo verilmesine yardımcı olur
- Kaju aynı zamanda depresyonun etkilerini hafifletir
- Antikanser özellik gösteren antioksidanlar içerir
- Kemik sağlığını güçlendirir
- İltihaplanmayı azaltır ve hastalıklara karşı koruma sağlar
- Safra taşı riskini azaltabilir
- Kajunun felç riskini azaltabilme rolü vardır
- Cilt sağlığını korumada etkilidir
- Güçlü bir bağışıklık sistemi yaratır
- Migrene bağlı baş ağrılarını azaltmaya yardım eder
Kajunun sağladığı faydaların gerekçelerini detaylı olarak şöyle açıklanabilir:
Kan şekerini düzenler ve diyabet riskini azaltır
Kaju fıstığı, anakardik asit formundaki hidroetanolik ekstrakt adı verilen aktif bileşen sayesinde anti-diyabetik bir özelliğe sahiptir ve glikoz taşınmasını ve kontrolü uyarır. Aynı zamanda iyi bir lif kaynağı olan kaju, bu sayede kan şekerini düzenler ve özellikle tip 2 diyabet riskini azaltır.
Kaju kalp sağlığını destekler
Kaju, kötü kolesterolü düşürmesinin yanı sıra aynı zamanda yüksek magnezyum içeriği sayesinde kalp hastalıklarının önlenmesine de yardımcı olabilir. Yeterli düzeyde magnezyum almak, kalbe yeterince kan gitmediğinde ortaya çıkan iskemik kalp hastalığı riskinizi azaltabilir.
Beyin sağlığına iyi gelir
Kaju fıstığının içindeki çeşitli bileşenleri, nörotransmiter yolları, sinaptik iletimi ve membran akışkanlığını düzenleyerek bilişsel yetenekleri ve çoklu beyin süreçlerini destekleme konusunda etkilidir. Kajunun beyin fonksiyonunu desteklemesinin altında yatan en temel sebepler kaju fıstığındaki sağlıklı yağların yanı sıra çinko, demir ve bakır gibi minerallerdir.
Kilo verilmesine yardımcı olur
Kajunun içindeki yağlar genel olarak yiyecekleri daha doyurucu hale getirir ve A ve D vitamini gibi yağda çözünen vitaminlerin besin emilimini artırır. Bu sebeple kaju fıstığı, yemekten sonra kişinin kendisini daha tok hissetmenize yardım ederek yeme isteği ve sağlıksız atıştırmaların tüketimini engeller ve köreltir.
Kaju aynı zamanda depresyonun etkilerini azaltır
İçindeki çinko sayesinde stres seviyesinin azalmasına yardım eden kaju, tüketildiği zaman kişinin serotonin seviyesini yükseltir. Bu bilgilerin ışığında kajunun depresyonun etkilerini azaltıcı bir rolü söz konusudur.
Antikanser bir etkisi söz konusudur
İçerdiği zengin antioksidan sayesinde kaju, oksidatif strese neden olan, potansiyel olarak DNA hasarına, hücre mutasyonuna ve kanserli tümör oluşumuna katkıda bulunan yüksek düzeydeki serbest radikal hasardan vücudu koruma görevi görür. Bu sayede kişinin bağışıklık sistemini güçlendiren kaju, antikanser olarak değerlendirilebilir.
Kemik sağlığını güçlendirir
Kaju, kalsiyum, magnezyum ve potasyum varlığıyla birlikte içindeki K vitamini sayesinde kemik sağlığını güçlendirir ve osteoporoza karşı koruma sağlar.
İltihaplanmayı azaltır ve hastalıklara karşı koruma sağlar
Yüksek düzeyde antioksidan içermesi sebebiyle kajunun vücuttaki iltihapları azaltıcı etkisi vardır vücudu hastalıklara karşı korur.
Safra taşı riskini azaltabilir
Yapılan araştırmalar, biyoaktif bileşenler, özellikle doymamış yağ asitleri, lif ve mineraller açısından güçlü bir besin olan kajunun safra taşı riskini azalttığını ortaya koymuştur.
Kajunun felç riskini azaltabilme rolü vardır
Kaju, içerdiği magnezyum sayesinde felç(inme) geçirme riskini azaltıcı bir etki gösterebilir.
Kajunun Zararları Var mı?
Yüksek kalori içermesi sebebiyle kaju, fazla tüketildiğinde kilo aldırabilir. Bu sebeple kajunun dozunda tüketilmesi önemlidir. Bununla birlikte alerjik reaksiyonlara da sebebiyet verebilen kajuyu fıstıklara karşı alerjisi olan kişilerin tüketmemesi önerilir.
Mevcut bir böbrek taşı sorunu olan kişilerin kajudan veya genel olarak fındık tüketiminden uzak durması veya dikkatli bir şekilde tüketmesi gerekebilir. Çünkü kaju doğal olarak mide ve bağırsakta çözünebilir oksalatlar içerir ve bu da böbrek problemlerini tetikleyebilir.
Kaju Nerede Yetişir?
Genel olarak tropikal iklimlerde yetişen kaju, kaju ağacından elde edilen bir tohumdur. Anavatanı Brezilya ve Hindistan olan kaju aynı zamanda dünyanın birçok bölgesinde de yaygın olarak tüketilir. Türkiye’de yetişmeyen kaju, ithal olarak yurt dışında temin edilir.
Kaju Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kajunun kalorisi kaçtır?
1 porsiyon kaju fıstığı yaklaşık 157 kalori içerir. Bu sebeple kilo almamak adına kajunun dikkatli tüketilmesi gerekir.
Kaju nasıl yetişir?
Kaju ağacı genellikle kuru veya ıslaklıkla karakterize olan tropikla bölgelerde yetişir ve bu ağaçtan kaju fıstığı elde edilir.
Kaju neye iyi gelir?
Kaju genel itibarıyla kalp hastalıklarını önler, kilo verme konusunda yardımcı olur, beyin sağlığına iyi gelir, bağışıklığı güçlendir, depresyonu hafifletir ve kemik sağlığını güçlendirir.
Günde kaç tane kaju yemeli?
Kalorisi de düşünüldüğünde günde 5-10 kaju insan sağlığı açısından yeterli olacaktır.
Kaju kilo yapar mı?
Fazla tüketildiği takdirde kajunun kilo aldırıcı bir etkisi söz konusudur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 10 Ocak 2024
