Yükleniyor

CRP Nedir? CRP Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

CRP Nedir? CRP Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

C-reaktif protein (CRP), vücutta iltihaplanmaya bağlı olarak karaciğer tarafından kan dolaşımına salınan proteindir. CRP testi ile vücutta enfeksiyon varlığını tespit etmek için karaciğer tarafından salınan C-reaktif protein seviyesi ölçülür. Vücutta birtakım hastalıklar, enfeksiyonlar ve bazı cerrahi operasyonlar sonrasında yükselen CRP, bununla birlikte kişide kalp hastalığı görülme riskini belirlemek için de kullanılabilir çünkü CRP yükseldikçe kalp hastalıkları riski de beraberinde artar. Ayrıca CRP yüksekliği durumunda ağrı, ateş, bağ ağrısı ve mide bulantısı gibi belirtiler de görülür.

İçindekiler

CRP Nedir?

C-reaktif protein’in kısaltması olan CRP, vücuttaki iltihabın varlığını tespit etmeye yönelik karaciğer tarafından üretilen ve kan dolaşımına salınan proteindir. Bir kan testi olan CRP ile vücuttaki enfeksiyon varlığı tespit edilir. Enfeksiyon varlığı bulunmayan bir kişinin kanındaki CRP değeri aralığı 0 ile 5 mg/l’ arasındadır. (referans aralıklarında laboratuvarlara göre farklılıklar olabilmektedir) Bakteriyel enfeksiyonların neden olduğu yüksek ateşli hastalıklarda CRP oranı 100 kata kadar artabilmektedir.

CRP Testi (C-Reaktif Protein Testi) Nasıl Yapılır?

CRP değerine açlık ve tokluk fark etmeksizin kan tahlili yapılarak bakılmaktadır. CRP değeri kanda enfeksiyon sebebiyle 4-6 saat içinde yükselmeye başlamaktadır. Enfeksiyonun türüne göre 24 saat ile 48 saat arasında kanda en yüksek seviyeye ulaşabilmektedir.

CRP Yüksekliği Nedir?

CRP yüksekliği, vücutta enfeksiyon veya iltihaplanma oluştuğu anlamına gelir. CRP yüksekliğine neden olan enfeksiyonlar genellikle kronik hastalıklar, pankreatit, zatürre, kalp hastalığı riski, otoimmün hastalıklar ve çok yüksek değerlerde doku ölümünün sonucu olan kanser türleri ile kaynaklıdır.

CRP Yüksekliği Neden Olur?

CRP yüksekliği, vücuda salınan c reaktif protein miktarının referans aralık olan 0 ile 5 mg/l’ değerinin üstünde olması olup,  kronik hastalıklar, pankreatit, zatürre, kalp hastalığına işaret eder.

Genel olarak CRP yüksekliğine neden olan durumlar şöyledir:

Kanser hastalarında CRP yüksekliği kaç olur?

Kişinin kanındaki enfeksiyon ve iltihaplanmayı ölçmeye yarayan CRP değeri özellikle 20 ve daha yüksek mg / l çıktığında kanser hastalığından şüphelenilir. Ancak tek başına bu değer kanser tanısı için yeterli değildir. Kanser hastalığının kesin teşhisi için doktor patolojik testler ve ekstra tahliller isteyebilir.

CRP Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

İltihaba neden olan akut veya kronik bir rahatsızlığı düşündüren belirtilerin olması durumunda CRP testi istenebilir.

CRP yüksekliği testi hastada bu belirtilerin oluşması durumunda istenir;

CRP yüksekliği özetle ne anlama gelir?

Özetle kandaki CRP değeriniz yüksek çıkarsa doktorunuzdan, "Vücudunuzda enfeksiyon var" cevabını duyarsınız. Bu enfeksiyon genellikle 5 mg/l değerinin üstüyle ilişkilidir. Eğer 10 ve üzeri bir değer çıktıysa kalp krizi ve inme riski oluşabilir. Kanser şüphesinin söz konusu olması için ise CRP değerinin 20 ve daha yüksek olması gerekir. Ancak bu durum da kanser tanısı için tek başına yeterli değildir.

CRP Nasıl Düşer?

Kişinin hayat tarzında yapacağı egzersiz, sigaranın bırakılması ve stresten uzak durmak gibi bazı değişiklikler CRP değerinin ilaçsız bir şekilde düşmesini sağlar. CRP değerini düşürmeye yarayan belirgin bir ilaç yoktur. CRP değerini düşürmek için öncelikle yüksekliğin altında yatan nedenin belirlenmesi gerekir. Altında yatan neden enfeksiyon ve iltihaplanma ise doktor tarafından genellikle antibiyotik tedavisi uygulanır.

CRP değerini düşürmek için uygulanması gereken bazı yöntemler şunlardır:

  • Yürüyüş, koşu ve bisiklet gibi egzersizler yapmak
  • Sigara ve alkolü en kısa sürede bırakmak
  • Sağlıklı bir beslenme düzenine geçerek kilo vermek
  • Somon, ton balığı ve bitki bazlı proteinler içeren bir diyet listesi belirlemek
  • Stres seviyesini düşürmek

CRP Türbidimetrik Nedir?

CRP’nin ölçüm yöntemi olarak kabul edilen CRP türbidimetrik, çözelti içinde yer alan belirli kimyasal molekül ve kandaki CRP’nin ışığa maruz bırakılmasına bağlı olarak ışığı absorbe etme yetisine bağlı bir şekilde çözeltideki değerin hesaplanması işlemidir. Kısacası CRP türbidimetrik, kandaki CRP değerinin elde edilmesi için uygulanan ölçüm yöntemi olarak tanımlanır.

Kalp Hastalığı İçin Yapılan Hs-CRP Testi Nedir?

Kalp hastalıkları ile ilgili risklerin belirlenmesinde hs-CRP “yüksek hassasiyetli” CRP testi kullanılmaktadır. Kişi için felç veya enfarktüs gibi kalp sorunları riskini değerlendirmek istediğinde istenmektedir. Kişi sağlıklıysa fakat ve hs- CRP seviyeleri yüksek ise periferik arter hastalığı, felç veya kalp krizi geçirme riski altında olduğu anlamına gelmektedir. Hs-CRP değeri 1,0 ‘in altında ise kalp hastalığı riski düşük, 1,0 – 3,0 arasında ise orta derece, 3,0 ve üstü ise yüksek kap hastalıkları açısından risk altındadır. Bununla birlikte Hs-CRP Testi CRP testinden farklı bir testtir.   

CRP Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

CRP yüksekliği kaç olursa tehlikeli olur?

5 ile 10 mg/L arasında: Birkaç kez hafif enfeksiyonları veya diş eti iltihabı, grip veya soğuk algınlığı gibi iltihapları gösterebilir.

10 ile 40 mg/L arasında: COVID-19 veya solunum yolu enfeksiyonu gibi daha şiddetli veya orta dereceli enfeksiyonları bildirebilir.

40 mg/L'den fazla: Genellikle bakteriyel enfeksiyonun varlığını işaret edebilir.

200 mg/L'den fazla: Kişiyi hayati tehlikeye sokan ciddi bir durum olan sepsisi gösterebilir.

Bu protein kronik hastalıkların varlığında da artabilmektedir.  Bu nedenle doktor, kandaki artışa neyin neden olduğunu bulmaya çalışmak için daha fazla test yapmak zorundadır, çünkü CRP'nin kendisi hangi hastalık olduğunu belirleyemez.

CRP 150 çıktı ne anlama gelir?

Kanda CRP değerinin 150 mg/l olarak belirlenmesi vücutta ciddi bir enfeksiyon ve iltihaplanma varlığının işaretiyle birlikte kalp krizi riski, inme ve daha ciddi hastalıkların işareti sayılabilir. CRP 150 çıkan bir kişinin neden bağlı olarak tedavisi doktor tarafından belirlenir.

CRP yüksekliği nasıl tedavi edilir?

CRP‘nin yükselmesinin sebeplerinin araştırılması gerekmektedir. Hasta sadece CRP değerini düşürmeye çalışmamalıdır. CRP yüksekliğinin altında yatan hastalık ya da nedenler tedavi edildiğinde CRP olması gereken değerine düşecektir. CRP’yi yükselten gripse, grip tedavi edildiğinde CRP normal değerine dönecektir. Bir travma ya da cerrahi operasyon sonrası yükselen CRP değeri de hasarlar iyileştikçe düşecektir. Bu tedavileri için mutlaka bir hekime başvurulmalı ve kişinin hastalığına uygun tedavi düzenlenmelidir.

Stres CRP'yi yükseltir mi?

CRP yüksekliğinin birçok nedeni bulunmaktadır. Yapılan bazı çalışmalar stresin de CRP’nin yükselmesinde etkisinin olduğunu ortaya koymuştur.

CRP yüksekliği kanser belirtisi midir?

CRP yüksekliği, kendi başına herhangi bir belirtiye yol açmaz. Ancak hastalarda CRP seviyesinin yükselmesini tetikleyen enfeksiyon hastalığı, inflamatuar hastalık, kanser, kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarına bağlı olarak çeşitli semptomlar gelişebilir.

CRP yüksekliği akciğer kanseri, mide kanseri, kalın bağırsak (kolorektal) kanseri, pankreas kanseri, karaciğer kanseri, idrar yolları (üriner sistem) kanserleri, yumurtalık (over) kanseri, yemek borusu (özefagus) kanseri, lenfoma ve osteosarkom hastalarında yüksek olabilir. CRP düzeyi yüksek olan bu hastaların tedavi süreci CRP düzeyi düşük olan hastalara göre biraz daha olumsuz ilerleyebilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.

Güncelleme Tarihi : 26 Mart 2024

Yayınlanma Tarihi: 15 Ağustos 2023

Bu Konuda Uzman Doktorlar

İletişim Formu

Detaylı bilgi için iletişime geçin.

* Bu alan gereklidir.
Sosyal Medya Hesaplarımız
Canlı Destek Kolay Randevu Al