Halk dilinde serçe otu olarak da bilinen kuşkonmaz, Sibirya'dan Güney Afrika'ya kadar 300'e kadar yerli türü bulunan, zambak ailesine mensup ve sivri bölümleriyle tanınan çok yıllık yeşil bir bitkidir. Lezzet açısından sofralarda yer bulan kuşkonmaz, hem sağlıklı hem de lezzetli sebzeler arasında yer alır. Hamilelik sürecinden kalp ve damar sağlığına, bağışıklığı güçlendirmesinden kas ve iskelet sisteminin desteklenmesine kadar pek konuda faydası bulunan kuşkonmaz, bu faydalarını zengin antioksidan içeriğinden alır. Ayrıca kuşkonmaz su ve lif içeriği sayesinde zayıflamaya da yardımcı olur.
Kuşkonmaz Nedir?
Kuşkonmaz, zambak ailesine ait olan, ince, mızrak benzeri şekliyle bilinen çok yıllık lezzetli bir bahar sebzesidir. Bilimsel adı Asparagus officinalis, halk dilindeki ifadesiyle de serçe otu olan kuşkonmaz, lezzetinin yanı sıra sağlık faydalarıyla da öne çıkar.
Vitamin, mineral ve lif açısından güçlü bir sebze olan kuşkonmaz, zengin antioksidan içeriğiyle de dikkat çeker. İçindeki yüksek oranda folat, hamilelik sürecinin sağlıklı geçmesine katkı sağlar. Bağışıklığı güçlendirici etkisi bulunan kuşkonmaz kalp ve damar sağlığı açısından da faydalı bir bitkidir.
Çiğ veya pişmiş olarak sofralarda yer verilebilen kuşkonmaz çiğ formunda salatalara ilave edebilir, et yemeklerinin yanına fırında ızgara yapılarak da tüketilebilir.
Ancak kan sulandırıcı, tansiyon ve idrar söktürücü ilaçları kullanan kişilerin ise kuşkonmaz tüketimine dikkat etmesi gerekir.
Kuşkonmazın Besin Değeri Nedir?
Kuşkonmazın % 90’ından fazlası sudan oluşur. Bu sebeple düşük kalorili sebzeler arasında yer alır. 100 gr kadar kuşkonmazda 2,2 gram protein, 2,9 gramı lif olmakla beraber 4 gram karbonhidrat bulunur. İçeriğinde yağ bulunmayan kuşkonmaz bununla beraber potasyum, magnezyum, folat (B9 vitamini) ve diğer B grubu vitaminleri ile birlikte C vitamini de içerir.
100 gr kuşkonmazın besin değeri şöyledir:
- Protein: 2,2 gram
- Lif: 2,9 gram
- Karbonhidrat: 4 gram
- Kalori: 13
- Şeker: 1 gram
Kuşkonmaz, sindirim sürecinde önemli rol oynayan iyi bir diyet lifi kaynağı olarak da bilinir. Çözünmeyen diyet lifi, önemli bağırsak bakterilerini besleyen bir prebiyotik görevi görürken, çözünür diyet lifi, "kötü" kolesterolün vücuttan temizlenmesine yardımcı olur.
Ayrıca kuşkonmaz şu vitamin ve bileşikleri bünyesinde barındırır:
Kuşkonmaz Faydaları Nelerdir?
Kuşkonmaz, antioksidan, A, C, E ve K vitaminleriyle birlikte folat ve potasyum açısından zengindir. Bu sayede hamilelik sürecine katkı sağlar, kalp damar sağlığını destekler, bağışıklığı güçlendirir, bağırsakları iyileştirir, serbest radikallerle savaşır ve düşük kalorisiyle zayıflamaya yardımcı olur.
Yüksek besin değeri ve düşük kalorisiyle öne çıkan kuşkonmaz faydaları şöyledir:
- Kuşkonmaz antioksidan bakımından zengindir
- İçeriğinde A, C, E, K vitamini ve potasyum barındırır
- Folat kaynağıdır, hamilelikte beyin ve omurilik gelişimini destekler
- Kuşkonmaz kötü kolesterolü düşürerek kalp damar sağlığını destekler
- Bağışıklığı güçlendirir
- Yüksek tansiyon riskini azaltır
- Sindirim sistemini destekler
- Yararlı bağırsak bakterilerini besleyen prebiyotik görevi görür
- Düşük kalorilidir, kilo vermeye yardımcı olur
- Kanın pıhtılaşmasına destek verir
- Antikanser etkisi söz konusu olabilir
- Kas ve kemik sağlığı için faydalıdır
- Üreme sağlığını destekler
Kuşkonmaz antioksidan bakımından zengindir
Antioksidan bakımından zengin bir besin olan kuşkonmaz, hücrelerin DNA'sına zarar vererek kansere, kalp hastalığına ve diğer sağlık sorunlarına yol açan serbest radikallerle mücadele eder ve bu sayede ilgili hastalıkların riskini azaltır.
İçeriğinde A, C, E, K vitamini ve potasyum barındırır
Kuşkonmaz, A, C, E, K vitamini ve potasyum bakımından zengin bir besindir. Bu sayede serbest radikallerle mücadele, bağışıklık sistemi ve kemik sağlığı gibi birçok yönden vücuda fayda sağlar.
Folat sayesinde sağlıklı hamileliğe katkı sağlar
Hamilelik sürecinde yeterli miktarda folat almak, bebeğin gelişimi açısından önemlidir. Folat, bebeklerde nöral tüp defektleri ve spina bifida gibi hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olmakla birlikte anne adayının da ihtiyaçlarını karşılayarak sağlıklı bir hamilelik geçirilmesine yardım eder. Günlük 100 gram kuşkonmaz tüketmek, folat ihtiyacının % 34’ünü karşılayacağından hamilelik sürecinde olan kadınların folat alımını desteklemek adına güzel bir kaynak olacaktır.
Kuşkonmaz aynı zamanda bağışıklığı güçlendirir
Antioksidan, vitamin, mineral, folat ve potasyum bakımında gücüyle öne çıkan kuşkonmaz, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu hastalıklara karşı daha diri hale getirir.
Kuşkonmaz kalp damar sağlığını destekler
Kan basıncını düşürücü etkisi bulunan kuşkonmaz aynı zamanda kötü kolesterolü düşürür. Bu sayede kalp damar sağlığını da destekleyerek kalp krizi başta olmak üzere kalp damar hastalıklarının riskini azaltma noktasında öne çıkar.
Yüksek tansiyon riskini azaltır
Kan basıncını düşüren ve kolesterol değerlerini indiren kuşkonmaz yüksek tansiyon riskini de azaltabilir.
Yararlı bağırsak bakterilerini besleyen prebiyotik görevi görür
Kuşkonmazın içindeki diyet lifi mide ve bağırsakların normal şekilde çalışmasına yardım ederek sindirim sürecine destek olur. Ayrıca önemli bağırsak bakterilerini besleyen bir prebiyotik görevi gören kuşkonmazın bağırsak sağlığı üzerinde de olumlu etkisi söz konusudur.
Kuşkonmaz düşük kalorisiyle kilo vermeye yardımcı olur
Düşük kalori ve yağ içeren bir sebze olan kuşkonmaz kilo kaybını teşvik eden bir besindir ve kilo vermek isteyen kişiler açısından faydalı bir kaynaktır.
Kanın pıhtılaşmasına destek verir
Kuşkonmaz gibi sebzeler yoluyla yeterli miktarda K vitamini tüketmek, kanın olması gerektiği gibi pıhtılaşmasına yardımcı olur.
Antikanser etkisi söz konusu olabilir
Güçlü antioksidan etkisiyle vücuttaki serbest radikallerle mücadele eden kuşkonmaz, kanserin oluşma riskini azaltabilmekle birlikte kanser tedavisi sürecinde de faydalanılması gereken bir sebze olarak değerlendirilir.
Kas ve kemik sağlığı için faydalıdır
100 gr kuşkonmaz, günlük alınması önerilen K vitamininin yarısından fazlasını sağlar. Yeterli alınan K vitamini vücutta kalsiyum emiliminin artmasını sağlayarak kemik sağlığına katkıda bulunur ve kemik erimesi riskini azaltır. Kuşkonmazın içeriğinde bulunan magnezyum da hem kemik sağlığına hem de kas ve iskelet sistemi sağlığı üzerinde kasılmaların düzenlenmesi ve sinir iletiminin sağlanması gibi olumlu etkilere sahiptir.
Üreme sağlığını destekler
Kuşkonmaz yüksek düzeyde saponin protodiosin içererek testosteron üretimi ve libidoyu artırmaya destek olarak üreme sağlığını destekler.
Kuşkonmaz Nasıl Pişirilir?
Faydalı özelliklere sahip olan kuşkonmaza çiğ veya pişmiş olarak sofralarda yer verilebilir. Çiğ olarak salatalara ilave edilebilir, et yemeklerinin yanına fırında ızgara yapılarak kullanılabilir. Yapılan çalışmalarda kuşkonmazın piştiğinde C vitamini içeriğinin bir kısmının kaybolduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda kuşkonmazın köklerinin fenolik bileşiklerden zengin olduğu bilinmektedir. Bu sebeple köklerin kaynatılmasından elde edilen suyu da yemeklerde değerlendirmek oldukça faydalı olacaktır.
Kuşkonmazın Zararları Nelerdir?
K vitamini bakımından zengin bir besin olan kuşkonmaz kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerin dikkatli tüketmesi gereken besinlerdendir. Tansiyon düşürücü ilaç kullananlar, kuşkonmazın tansiyon düşürme etkisi ile birleştiğinde kan basıncı seviyelerinde ciddi bir düşüşe neden olabilir ve sağlık sorunlarına yol açabilir. Ayrıca idrar sökücü özelliği olan kuşkonmaz bu tür diüretik ilaç alan kişiler için ilacın etkisini artırarak sağlığı olumsuz etkileyebilir.
Kuşkonmaz Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kuşkonmaz ne işe yarar?
Kuşkonmaz A, C, E ve K vitaminleri açısından zengindir. Bunların dışında antioksidan, lif ve potasyum kaynağı olan kuşkonmaz kalp krizi başta olmak üzere kalp hastalıkları riskini azaltır, bağışıklığı güçlendirir, hamilelik sürecinde bebeğin gelişimine destek olur, zayıflamaya yardım eder ve vücudu serbest radikallerden korur.
Kuşkonmaz zayıflamaya yardımcı olur mu?
Kuşkonmaz içinde bulunan bileşiklerle kilo kaybını destekleyici özeliktedir. Büyük oranda sudan oluşan ve lif içeriği zengin olan kuşkonmaz düşük kalorisiyle kilo vermek isteyenlerin tercih edebileceği sağlıklı bir besindir. Kilo verme sürecinde en çok karşılanan ödem sorununa ödem atıcı özelliği ile de çözüm olacaktır.
Kuşkonmaz kimler yememeli?
Kuşkonmaz, özellikle kan sulandırıcı, tansiyon ve idrar söktürücü ilaç kullananların tüketmek istediğinde dikkat etmesi gereken bir besindir. Bu kişiler çok fazla kuşkonmaz tüketmemeli, tüketmek istediğinde de doktoruna danışmalıdır.
Güncelleme Tarihi : 3 Nisan 2024
Yayınlanma Tarihi: 3 Nisan 2024
