ALT (Alanin Aminotransferaz) Nedir? ALT Yüksekliği ve Düşüklüğü

Alanin aminotransferaz (ALT), esas olarak karaciğerde bulunmakla birlikte, böbrek, kalp ve kaslarda da yer alan ve kan testindeki yüksek seviyeleri karaciğerdeki hastalığa işaret eden bir enzim türüdür. Karaciğerde bir problem olup olmadığının araştırılmasında kullanılan en yaygın testlerden biridir. Karaciğerdeki olası hasar veya hastalık durumunu belirlemek için yapılır. Kandaki yüksek ALT seviyeleri, karaciğer hasarı veya hastalığının bir işareti olabilir. Özellikle karaciğer yağlanması, Hepatit hastalıkları, kolesterol düşürücü ilaçlar, siroz ve diyabet gibi sorunlar ALT seviyelerinin yükselmesine neden olabilmektedir.

ALT (Alanin Aminotransferaz) Nedir?

Alanin aminotransferaz (ALT), karaciğerde ve az miktarda böbrekte, kalpte ve kaslarda bulunan bir enzim türüdür. Vücudun birçok işlevini etkileyen karaciğerde hücrelere zarar veren hastalıklar ALT düzeylerini etkiler. Dolayısıyla ALT karaciğerde olan hasarı incelemek için yapılan, karaciğer hastalıklarının teşhisi için kullanılan bir testtir. Çeşitli nedenlerle hasar gören karaciğer, kana daha fazla ALT katarak ALT seviyenin yükselmesine neden olmaktadır. Dolayısıyla ALT yüksekliği karaciğerdeki bir hastalığın işaretidir.

Alanin aminotransferaz olarak da bilinen ALT, vücudun diğer bölgelerinde de bulunmasına rağmen esas olarak karaciğerinizde bulunan bir enzim olarak karşımıza çıkar. Yüksekliği, karaciğerde bir hasara işaret eden ALT, düşüklüğü durumunda ise tam tersi olarak herhangi bir tehlike oluşturmaz. Yapılan kan testinde ortaya çıkan normal düzeyde ALT düşüklüğü için endişe duyulmasına gerek yoktur ancak çok ileri evre karaciğer yetmezliği veya karaciğerin iflas ettiği durumlarda ALT düşüklüğü korkutucu olabilir ve bu durum tıbbi bir müdahale gerektirebilir. 

ALT (Alanin Aminotransferaz) Kaç Olmalı?

ALT testinin referans aralığı <41 U/L'dir. Kandaki ALT yüksekliği, karaciğerde herhangi bir hastalık belirtisine işaret ediyor olabilir. Kandaki referans ALT değerinin altındaki rakamlar ise ALT düşüklüğü olarak ifade edilir ancak bu durum tehlike arz etmez. 

ALT (Alanin Aminotransferaz) Yüksekliği Nedir?

ALT yüksekliği, kandaki ALT miktarının referans aralıkların üzerinde olmasıdır. Genellikle karaciğerde bir sorun olduğunu gösterir. Karaciğer yağlanması, obezite, diyabet, ilaç kullanımı, alkol, hepatitler ve sirozla birlikte safra yolu tıkanıklıkları, malignite ve kalp yetmezliği nedeniyle yükselebilmektedir.

Bazı karaciğer hastalığı türleri, hastalığın belirtileri ortaya çıkmadan önce kanda yüksek ALT düzeylerinin ortaya çıkmasına neden olur. Bu nedenle ALT kan testi bazı karaciğer hastalıklarının erken teşhisine yardımcı olabilir.

ALT yüksekliğine neden olan durumlar şu şekildedir:

• Karaciğer yağlanması 
• Aşırı alkol tüketimi
• Siroz
• Obezite
• Diyabet 
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Hepatit A, B ve C
• Kalp yetmezliği
• Safra yolu tıkanıklığı
• Malignite
• Kalp yetmezliği
• Tiroid bozuklukları
• Çölyak hastalığı

ALT yüksekliğine neden olan durumlar kişide birtakım belirtiler ortaya çıkarır. Bu doğrultuda ALT yüksekliği belirtileri şöyledir:

• Mide bulantısı ve kusma 
• Yorgunluk
• Karın ağrısı veya kramplar
• İştah kaybı
• İdrar renginde koyuluk 
• Kaşıntı
• Sarılık
• Ayak bileklerinde şişme

ALT (Alanin Aminotransferaz) Düşüklüğü Nedir?

ALT (Alanin aminotransferaz) düşüklüğü, nadir olarak görülen bir durum olup, herhangi bir sağlık problemine bağlanmamakla birlikte, anormal seviyede düşüşler bazı B6 vitamini eksikliği, kronik böbrek hastalıkları veya karaciğer yetmezliğinin işareti olabilir. Bu doğrultuda kandaki ALT düşüklüğünün iyi bir şekilde takip edilmesi gerekir. 

ALT (Alanin Aminotransferaz) Testi Hangi Hastalıkların Tanısı için Yapılır? 

Alanin aminotransferaz ismiyle de ifade edilen ALT, başta karaciğer olmak üzere böbrek, kalp ve kaslarda da yer alan bir enzimdir. ALT testi yoluyla da karaciğerdeki olası hasar veya hastalıkların varlığının tespiti amaçlanır. Vücudun birçok işlevini etkileyen karaciğerde hücrelere zarar veren hastalıklar ALT düzeylerini etkiler. Dolayısıyla ALT karaciğerde olan hasarı incelemek için yapılan, karaciğer hastalıklarını teşhis için kullanılan bir testtir.

ALT testi, şu hastalıkların tanısı için yapılır:

• Karaciğer yağlanması
• Hepatit
• Siroz
• Karaciğer kanseri 

Bu hastalıkların yanı sıra ALT testi obezite, diyabet, kalp yetmeziliği gibi hastalıkların teşhisinde de faydalanılan önemli testlerden biridir. 

ALT (Alanin Aminotransferaz) Testi Nasıl Yapılır?

Koldaki herhangi bir damardan alınan kan örneğinden ALT değerine bakılabilir. Vücuda alınarak sindirime uğradıktan sonra karaciğere ulaşan besin ögelerinin enerjiye çevrilmesinde görev yapar. Normal şartlarda bu enzim karaciğer hücrelerinin içerisinde yer alır, kan dolaşımında ise ölen karaciğer hücrelerinden kaynaklı olarak eser miktarda bulunur.

Kandaki ALT seviyesinin normalin üzerinde olması, karaciğer harabiyetinin güçlü bir göstergesidir. ALT testi;  karaciğer hasarını kontrol eden önemli bir kan testidir. Bu test, karaciğer hasarının öğrenilmesi ve uygun bir tedavi uygulanması için istenmektedir. Herhangi bir hazırlık gerektirmeden koldan alınan kan örneği ile ALT düzeyi ölçülür.

ALT (Alanin Aminotransferaz) Testi Kimlere Yapılır?

Aşağıdaki bazı hastalıklar ve belirtilerle doktora başvuran hastalardan ALT testi istenebilir. Ayrıca doktorunuz karaciğer hastalığı için aldığınız tedavilerin işe yarayıp yaramadığını görmek için bu testi yaptırmanızı isteyebilir.

Aşağıdaki durumları yaşayan kişilere ALT testi yapılması önerilir:

• Hepatit virüsüne 
• Normalden fazla alkol tüketimi
• Karaciğere zarar verdiği bilinen bir ilacın kulanımı
• Ailede karaciğer hastalığı öyküsü
• Obezite 
• Diyabet veya metabolik sendromunuz
• Karaciğer yağlanması
• Sarılık 
• Geçmeyen yorgunluklar 
• Normal ölçülerde olmayan zayıflık varsa
• Karın şişliği
• Karın ağrısı
• İştah kaybı
• Cilt kaşıntıları
• Koyu renkli idrar
• Mide bulantısı
• Bacak ve ayak bileklerinde şişme

ALT (Alanin Aminotransferaz) ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Alanin aminotransferaz (ALT) ne işe yarar?

Alanin aminotransferaz (ALT), vücudun yiyecekleri enerjiye dönüştürmek için kullandığı bir enzimdir ve vücutta normalde az bulunur. Eğer karaciğerde bir hasar ortaya çıkarsa enzim kana salınacak ve vücuttaki seviyesi yükselecektir.

Alt yüksekliği ne anlama gelir?

Kanda yüksek ALT (Alanin aminotransferaz) seviyeleri, karaciğer hasarı veya hastalığının bir işareti olabilir.100 IU/l ve üzeri bir sonuç ciddi karaciğer hastalığı anlamına gelir. 50-100 IU/l arasındaki bir değer sıklıkla ilaç kullanı, alkol ve obeziteyi işaret ederken, 50 IU/l altındaki bir sonuç normaldir.

Alanin aminotransferaz alt serum plazma nedir?

Alanin aminotransferaz alt serum plazma, vücutta belirli kimyasal reaksiyonları hızlandıran, ağırlıklı olarak karaciğerde bulunan ancak böbrekler, kalp ve kas hücreleri gibi diğer dokularda bulunan ALT (alanin transaminaz) adlı protein olan bir enzimin ölçümüdür.

ALT sonuçları ne anlama gelir?

ALT testi, karaciğer fonksiyonlarını anlamak için yapılan bir testtir. Kandaki ALT seviyesinin normalden düşük olması, B6 vitamini eksikliği, kronik böbrek hastalığını işaret edebilir. ALT seviyelerinin normalden yüksek olması ise karaciğer hasarının bir işareti olabilir: Bunun olası nedenleri, hepatit, enfeksiyon, siroz, karaciğer kanseri, kolesterol ve çeşitli ilaçların yan etkisi kaynaklı görülebilir.

Alt nasıl düşer?

Günde 1 fincan kahve içmek, folik asit içeren besinler tüketmek, potasyum ve B6 takviyeleri almak ve yüksek kalorili besinlerden uzak durup sağlıklı bir diyet listesi belirlemek kanda yükselen ALT değerlerini düşürmeye yardımcı olur.

ALT değeri 80 ne demek?

ALT değerinin kanda 80 çıkması karaciğerin riske girdiğini ve ciddi karaciğer hastalığının kapıda olduğunun işareti sayılabilir.

Karaciğer fonksiyon testleri nelerdir?

Karaciğer için en önemli 2 fonksiyon testi AST ve ALT'dir. Bu iki test dışında, karaciğer tarafından üretilen bilirubin ve toplam protein ölçümüde karaciğer fonksiyonlarını anlamayı sağlayan testlerdir.

ALT ve AST farkı nedir?

Her ikiside karaciğer fonksiyon testi olan AST ve ALT ile genellikle birlikte kontrol edilen enzimlerdir. Vücutta karaciğer başta olmak üzere bazı hücrelerde hasar olduğunda kana salınırlar. ALT, AST enzimine göre vücutta daha az yerde bulunduğu için ALT seviyelerinin normalin üstünde çıkması AST'e nazaran daha spesifik olarak karaciğer rahatsızlığına işaret edebilmektedir.

ALT test sonucu ne olmalıdır?

ALT için test sonucu cinsiyet, yaş, kilo ve ölçülen laboratuvara göre değişiklik göstermekle birlikte, genellikle normal kabul edilen değerler 7-56 U/L arasıdır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.